Bu mektup, konsolide varlıkları 10 milyar Amerika Birleşik Devletleri (ABD) doları veya daha az olanlar da dâhil olmak üzere Federal Rezerv tarafından denetlenen tüm bankacılık kuruluşları için geçerlidir.
Federal Rezerv (ABD merkez bankası), Federal Rezerv tarafından denetlenen bankacılık kuruluşları tarafından yürütülen yeni faaliyetlerin denetimini geliştirmek için bir Yeni Faaliyetler Denetim Programı (Novel Activities Supervision Program) oluşturmuştur. Bu Program, müşterilere finansal hizmetler sunmak için kripto varlıklar, dağıtık defter teknolojisi (distributed ledger technology-DLT) ve banka dışı kuruluşlarla karmaşık, teknoloji odaklı ortaklıklar ile ilgili yeni faaliyetlere odaklanacaktır. Anılan Program, risk odaklı olacak ve denetlenen bankacılık kuruluşları tarafından yürütülen yeni faaliyetlerin gözetimini güçlendirerek mevcut denetim süreçlerini tamamlayacaktır.
Arka Plan
Yeni teknolojiler marifetiyle desteklenen finansal yenilikler, rekabeti teşvik ederek, maliyetleri düşürerek, müşteri ihtiyaçlarını daha iyi karşılayan ürünler yaratarak ve finansal hizmetlerin ve ürünlerin erişimini genellikle yetersiz hizmet alanlara genişleterek ABD ekonomisine ve ABD tüketicilerine fayda sağlayabilir. İnovasyon ayrıca bireysel bankalarda veya finansal sistemde hızlı değişime yol açabilir ve bankacılık kuruluşlarının güvenliğini ve sağlamlığını maddi olarak etkileyebilecek yeni risk görünümleri oluşturabilir. Bu faaliyetlerin yeniliği göz önüne alındığında, izin verilebilirlikleri hakkında benzersiz sorular oluşturabilirler, mevcut denetim yaklaşımları tarafından yeterince ele alınmayabilirler ve daha geniş finansal sistem için endişelere yol açabilirler.
Yeni Faaliyetler Denetleme Programı
Federal Rezerv Programı, yenilikler ile ilgili risklerin uygun şekilde ele alınmasını sağlamak için oluşturmuştur. Söz konusu Program, denetlenen bankacılık kuruluşları tarafından yürütülen yeni faaliyetlerin denetimini aşağıdaki faaliyetlere odaklanarak geliştirecektir:
- Bankacılık hizmetleri sağlamak için banka dışı kuruluşlarla yürütülen karmaşık, teknoloji odaklı ortaklıklar (complex, technology-driven partnerships with non-banks to provide banking services): Banka dışı bir kuruluşun, genellikle bankanın altyapısına otomatik erişim sağlayan uygulama programlama arayüzleri (application programming interfaces-APIs) gibi teknolojileri içeren, son müşterilere bankacılık ürünleri ve hizmetleri sağlayıcısı olarak hizmet verdiği ortaklıklar.
- Kripto varlıkla ilgili faaliyetler (crypto-asset related activities): Kripto varlık saklama, kripto teminatlı borç verme, kripto varlık ticaretini kolaylaştırma ve sabitcoin/dolar token ihracı veya dağıtımı gibi faaliyetler. [1]
- Finansal sistem üzerinde önemli etki potansiyeli olan dağıtık defter teknolojisi kullanan projeler (projects that use DLT with the potential for significant impact on the financial system): Dağıtık defter teknolojisinin dolar token’lerinin çıkarılması ve menkul kıymetlerin veya diğer varlıkların tokenleştirilmesi gibi çeşitli kullanım durumları için keşfedilmesi veya kullanılması.
- Kripto varlıklar ile ilgili kuruluşlara ve fintech’lere yoğun bankacılık hizmetleri sağlanması (concentrated provision of banking services to crypto-asset-related entities and fintechs): Kripto varlıklar ile ilgili kuruluşlara ve fintech’lere mevduat, ödeme ve borç verme gibi geleneksel bankacılık faaliyetleri sağlamaya odaklanan bankacılık kuruluşları.
Mezkûr Program, denetlenen bankacılık kuruluşları tarafından yürütülen yeni faaliyetleri izlemek ve incelemek için mevcut Federal Rezerv denetleme ekipleri ile ortaklaşa çalışacaktır. Yeni faaliyetlerde bulunan denetlenen kuruluşlar, ayrı bir denetim portföyüne taşınmayacaktır. Bunun yerine bu Program, mevcut denetim portföyleri içinde ve mevcut denetim ekipleriyle birlikte çalışacaktır. Program, verimliliği en üst düzeye çıkarmak ve yükü en aza indirmek için mevcut denetim süreçlerinden mümkün olduğunca yararlanacaktır.
Anılan Program risk temelli olacak ve denetimin düzeyi ve yoğunluğu, denetlenen her bankacılık kuruluşunun yeni faaliyetlere katılma düzeyine bağlı olarak değişecektir. Merkez Bankası, yeni faaliyetleri Program aracılığıyla incelemeye tabi tutulacak denetlenen bankacılık kuruluşlarını yazılı olarak bilgilendirecektir. Federal Rezerv, Program aracılığıyla hangi bankacılık kuruluşlarının yeni faaliyetlerin incelemesine tabi tutulması gerektiğini periyodik olarak değerlendirecek ve güncelleyecek ve bankacılık kuruluşlarına bu konuda bilgi verilecektir. Ayrıca, Programın bir parçası olarak Federal Rezerv, yeni faaliyetler keşfeden denetlenen bankacılık kuruluşlarını rutin olarak izleyecektir.
Söz konusu Programın denetim ve risk yönetimindeki çeşitli bakış açıları ve en iyi uygulamalarla bilgilendirilmesini sağlamaya yardımcı olmak için, Federal Rezerv Sistemi çevresinden bir dizi multidisipliner lider tarafından tavsiye verilecektir. Ortaya çıkan sorunlara, teknolojilere ve yeni ürünlere ayak uydurmak için bu Program, akademi ve bankacılık, finans ve teknoloji sektörlerinden harici uzmanlarla geniş çapta etkileşim kuracaktır. Program, portföyler, federal banka düzenleyici kurumları ve diğer paydaşlar arasında gerçek zamanlı verilerden, piyasa izlemeden, yatay sınavlardan ve proaktif, kasıtlı ve düzenli bilgi alışverişinden elde edilen içyüzünü anlamaları ve analizleri içerecektir.
Bu Program aracılığıyla Federal Rezerv, yeni faaliyetleri, bu tür faaliyetlerin risklerinin yeni tezahürlerini ve bu tür riskleri yönetmek için uygun kontrolleri daha iyi anlamak için teknik uzmanlığını geliştirmeye ve geliştirmeye devam edecektir. Bahsi geçen Program, yeni faaliyetlerde bulunan bankacılık kuruluşlarıyla ilişkili risklerin denetimini artırmanın yanı sıra, garanti edildiği şekilde, yeni faaliyetlerde bulunan bankacılık kuruluşları için denetim yaklaşımlarının ve rehberliğin geliştirilmesi konusunda bilgi sağlayacaktır.
Anılan Program, düzenleme ve denetimin finansal hizmetlere erişimi ve bunların sunumunu iyileştiren yeniliklere izin verirken aynı zamanda banka müşterilerini, bankacılık kuruluşlarını ve finansal istikrarı korumasını sağlamaya yardımcı olacaktır. Program ayrıca, bankacılık kuruluşlarının, yasa veya düzenlemelerin izin verdiği ölçüde, belirli bir sınıf veya türdeki müşterilere bankacılık hizmetleri sağlamasının yasaklanmadığı veya caydırılmadığı ilkesine uygun olarak çalışacaktır.
Rezerv Bankalarından bu mektubu bölgelerindeki denetlenen bankacılık kuruluşlarına ve uygun denetim personeline dağıtmaları istenmektedir. Ayrıca, bu mektuba ilişkin sorular Fed Kurulu’nun halka açık internet sitesi aracılığıyla da gönderilebilir. [2]
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.