Birleşik Krallık Finansal Davranışlar Otoritesi (Financial Conduct Authority) 07 Ağustos 2024 tarihinde, kripto firmalarının Ekim 2023’te tanıtılan kripto varlık finansal promosyon kurallarına uyumuna ilişkin devam eden değerlendirmesini içeren bir güncelleme yayınlamıştır[1].
Bu kurallar, finansal promosyonların (a) yetkili veya kayıtlı (müseccel) kripto varlık firmaları tarafından yapılmasını veya (b) yetkili bir firma tarafından onaylanmasını gerektirmektedir. Söz konusu kurallar, tüketicilerin kripto yatırımlarının riskleri hakkında daha iyi bilgilendirilmesini sağlamayı amaçlamakta ve açık risk uyarılarını, bir bekleme süresini ve uygunluk değerlendirmelerini zorunlu kılmaktadır.
Bahsi geçen güncellemede Birleşik Krallık Finansal Davranışlar Otoritesi, kripto varlık firmaları arasında hem iyi hem de kötü uygulamalar bulduğunu bildirmiştir. “Bazı firmaların diğer sektörlerde gördüğümüz uyum seviyelerine ulaşmak için hâlâ önemli iyileştirmeler yapması gerekiyordu” denilen raporda, “[…] firmaların kabul edilebilir uygulamaları kıyaslamak için sektördeki emsalleriyle karşılaştırmalara güvenmemeleri gerektiği” de ifade edilmiştir.
Birlikte okunduğunda, bu, Birleşik Krallık’ta pazarlama yapan kripto şirketlerinin, Finansal Davranışlar Otoritesi’nin temel kurallarına ve rehberliğine dayalı olarak kendi yasal uyum çerçevelerini geliştirmeleri (benzerlerine karşı risk temelli yaklaşımlar benimsemek yerine) ve bunun periyodik test ve incelemeye tabi tutulması (diğer karşılaştırılabilir sektörlerdeki en iyi pazarlama uygulamalarına karşı olmak üzere) gerektiğini yinelemektedir.
Finansal Davranışlar Otoritesi, uyumsuzluğun, kripto varlıklara yönelik gelecekteki finansal hizmetler düzenleme çerçevesi kapsamında gelecekteki yetkilendirme başvurularını tehlikeye atabileceğini vurgulamış ve firmaların gereksinimlerine uymasını sağlamak için “arka uç” kripto finansal promosyon kuralları (back end crypto financial promotions rules[2]) ve kripto promosyonlarına ilişkin rehberliğe dair Haziran 2023 kılavuzunun (GC23/1[3]) önemini yinelemiştir.
Finansal Davranışlar Otoritesi, buna ek olarak 07 Ağustos 2024 tarihinde, 2024 yılının 2. çeyreğine ilişkin finansal promosyonlar ile ilgili raporunu yayınlamış[4] olup; bu raporda, özellikle perakende yatırımlar, perakende krediler ve kripto varlıklar olmak üzere finansal promosyon müdahalelerindeki artış tanımlanmıştır. Firmaların gönüllü olarak promosyonlarını geri çektiği veya değiştirdiği 413 vaka tespit edilmiş olup Finansal Davranışlar Otoritesi’nin doğrudan müdahale etmek zorunda kaldığı vakalarda kayda değer bir artış olmuştur.
Finansal Davranışlar Otoritesi ayrıca sektörü, Birleşik Krallık’ın kara para aklama düzenlemeleri (money laundering regulations) kapsamında kayıtlı, API (Application Programming Interface-Uygulama Programlama Arayüzü) entegre bir küçük cihaz [widget (‘ortak’ firma)] aracılığıyla kripto varlık açma/kapama rampa hizmetlerine erişim sunan firmalar hakkında uyarmıştır. Bu tür birçok ortağın (tipik olarak saklama dışı cüzdan sağlayıcıları), finansal promosyon kurallarını ihlal ederek yasa dışı olarak promosyonlar düzenlediğini belirtmiştir.
Finansal Davranışlar Otoritesi bu riskleri ele almak için, kara para aklama düzenlemelerini haiz kripto varlık şirketlerinin finansal promosyon kurallarını iyice anlamalarını, ortaklarının bunlara uyumunu gözden geçirmelerini ve ihlalleri tespit etmek için sürekli izleme uygulamalarını beklemektedir. Bu tür firmalar, ortaklarının kendi kara para aklama düzenleme kayıtları temelinde yasal uyumdan muaf olduklarını ima etmemelerini sağlamalı ve ortakların uyumlu olmaması durumunda harekete geçmelidir.
Finansal Davranışlar Otoritesi, üç ayda bir yaptığı incelemede, büyük bir yurt dışı saklama dışı cüzdan firmasının, 2023 tarihli Finansal Hizmetler ve Piyasalar Yasası’nın (Financial Services and Markets Act[5]) 21. maddesini ihlal ederek uygun kontroller olmadan Birleşik Krallık’taki tüketicilere yasa dışı olarak kripto yatırımlarını teşvik ettiği düşünülen bir sorunu vurgulamıştır. Finansal Davranışlar Otoritesi müdahalesinin ardından firma, Birleşik Krallık kullanıcılarının kripto varlıklarını yalnızca Finansal Davranışlar Otoritesi’ne kayıtlı firmalardan satın almasını kısıtlamış ve yetkisiz promosyonları kaldırmıştır. Firma şu anda promosyonlarını Finansal Hizmetler ve Piyasalar Yasası’nın 21. maddesinde yer alan koşullara uygun olarak onaylamak için yetkili bir kuruluşla çalışmaktadır.
Kripto varlık firmalarına yönelik müdahalelerdeki ve özel mesajlardaki artış, Finansal Davranışlar Otoritesi’nin finansal promosyonlarda şeffaflık ve doğruluk sağlayarak tüketici korumasını artırmaya yönelik daha geniş stratejisinin bir parçasıdır. Bu gelişmeler, Finansal Davranışlar Otoritesi’nin kripto varlık sektöründeki finansal promosyonlarda yüksek standartları uygulama kararlılığını vurgulamakta ve Finansal Davranışlar Otoritesi’nin tüketicilere yönelik potansiyel risklere ilişkin süregelen endişelerini yansıtmaktadır.
[1] <https://www.fca.org.uk/news/news-stories/fca-helps-improve-crypto-firms-compliance-new-marketing-rules>
[2] <https://www.fca.org.uk/publications/good-and-poor-practice/assessing-compliance-back-end-cryptoasset-financial-promotions-rules>
[3] <https://www.fca.org.uk/publication/guidance-consultation/gc23-1.pdf>
[4] <https://www.fca.org.uk/data/financial-promotions-quarterly-data-2024-q2>
[5] <https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2023/29/contents>
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.