Bu yılki genel kurul sezonunda, dünyanın en büyük fon yöneticilerinden bazıları, fon yatırımcılarına portföy şirketlerinin hisselerinin nasıl oylanacağı konusunda söz hakkı vermek için doğrudan oy kullanma programları başlatıyor veya genişletiyor. BlackRock, Vanguard ve State Street Global Advisors gibi firmalar fon hissedarlarına ulaşıyor ve onlara oy kullanmaları için birden fazla seçenek sunuyorlar.
Bu programlar, pasif fonların büyümesi ve bunların kurumsal yönetim üzerindeki etkileri, özellikle de ESG[1] konulu önerilere ilişkin kullanılan oyların sonuçları hakkındaki endişelerini dile getiren kurumsal yönetişim savunucuları ve yasa yapıcılar tarafından yakından izlenmektedir. Bunlar ayrıca, bu girişimlerden edinilen bilgileri, bireysel yatırımcıların vekâleten oy kullanma/verme sürecine katılmasını sağlayacak diğer programları yapılandırmak için kullanabilecek diğer fon şirketleri tarafından da gözlemlenmektedir. Doğrudan oy kullanma sistemleri, bazı çevrelerin kurumsal yönetimi demokratikleştirmeye yönelik düzenleyici çözümlere yönelik algılanan ihtiyacını ortadan kaldırabilecek şekillerde gelişmektedir.
Vekâleten oy kullanma endüstrisi (proxy voting industry), kurumsal vekâleten oy kullanmaya yönelik sistemleri, işlemeyi ve altyapıyı geliştirmek, genişletmek ve desteklemek için onlarca yıl harcamıştır. Doğrudan vekâlet oy kullanma sistemlerindeki yenilikler, direktörler, hissedarların şirket yöneticilerinin ücretlerine dair oy kullanması (say-on-pay) ve hissedar teklifleri (bir tür, genel kurul gündemine madde ekletme) üzerinde günlük oy kullanma için kullanılan güçlü sistem ve ağlardan yararlanabilir. Bu sistemlerin doğru, güvenilir, verimli ve emniyetli olduğu kanıtlanmıştır. Katılımcılar, “proxyvote.com ve ProxyVote™” uygulaması gibi elektronik platformlar aracılığıyla istedikleri zaman, istedikleri yerde oy kullanabilir, oyların kullanıldığına dair onay alabilir ve farklı genel kurul karar/teklif türlerinin lehinde veya aleyhinde oy kullanma tercihlerini belirleyebilir. Oy hakkına sahip hisselerin neredeyse tamamı elektronik ortamda kullanılmaktadır.
Doğrudan oy kullanma programlarının (pass-through voting programs) çalışabileceği birçok yol bulunmaktadır. Genel olarak hissedarlar oy kullanma tercihlerini belirtir veya bir dizi üçüncü taraf arasından bir dizi yönerge seçer. Tercihleri ve seçimleri vekâleten oy işlemcisi tarafından saklanır ve varlık yöneticileri tarafından fonlarının saklama bankasına oy kullanma talimatları verilirken uygulanır [örneğin orantısal (pro-rata) olarak]. Yatırımcılar, birçok kurumsal yatırımcıda olduğu gibi hisselerini ayrı yönetilen hesaplarda tuttuklarında, onlara doğrudan sahip olurlar ve hisselerini doğrudan oy kullanmayı veya uygun gördüğü şekilde varlık yöneticileri tarafından oy kullanılmasını tercih edebilirler. Portföy şirketleri bir yatırım fonunda tutulduğunda, perakende yatırımcılar temel hisselere doğrudan sahip olmadıklarından doğrudan oy kullanma sistemleri yatırımcıları yoklamak veya varlık yöneticilerine nasıl oy vermeleri gerektiği konusunda girdi sağlamak için kullanılabilir.
Her varlık yönetimi şirketi, oy kullanma girdilerinin ve göstergelerinin nasıl kullanılacağını ve oy kullanma kararlarında bunlara ne kadar ağırlık verileceğini belirler. Doğrudan oy kullanma programları, kurumsal yönetimde daha fazla sesin yakalanması ve kurumsal yönetimin daha da demokratikleştirilmesi için bir mekanizma sağlar.
[1] ESG: [environment, social, governance (çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim)]
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.