1. Giriş
Bir bilgilendirme mektubu; bir işletme veya aktif değer yani varlık ya da pay/hisse satışları başta olmak üzere birçok işlemde kullanılan önemli bir belgedir. Satıcı, bu mektubu alıcının gerekli özeni göstermesine yardımcı olmak için sağlar. Bunu, alıcının işletme hakkında bilmesi gereken ve satın alma işlemine devam etmek isteyip istemedikleri konusunda karar vermelerine yardımcı olacak belirli bilgileri özetleyerek yapar. Bu makale, bir bilgilendirme mektubunun kullanılabileceği yaygın durumları ve genellikle hangi içeriği kapsadığını anlatmaktadır.
2. Bilgilendirme Mektubu Ne İçin Kullanılır?
Bir bilgilendirme mektubu, alıcılara durum tespiti konusunda yardımcı olmak için işletme, hisse ve varlık satışlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu işlemlerde bilgilendirme yazıları iki temel amaca hizmet etmektedir:
- Bilgi sağlama,
- Garantilerin sınırlandırılması.
2.1. Bilgi Sağlama
Bir bilgilendirme mektubu, alıcıya satın alma işlemine devam edip etmeme konusundaki kararlarını bildirecek özel bilgiler sağlayacaktır. Bu bilgiler, işlemin arka planını içerebilir ve genellikle alıcının almış olabileceği diğer belgeleri tamamlar. Bu diğer belgeler şunları içerebilir:
- Kar ve zarar tabloları;
- Kiralamalar ve iş sözleşmeleri dahil olmak üzere önemli iş sözleşmeleri ve
- İlgili menkul kıymet ve borsa düzenleyicilerine ilişkin özet notlar.
Bilgilendirme mektupları ayrıca satıcıya alıcıyı güncelleme fırsatı da sağlar. Örneğin, satıcı belgelerde veya önceki bilgilerde güncelleme gerektiren herhangi bir değişikliği açıklamak isteyebilir.
2.2. Garantilerin Sınırlandırılması
Bilgilendirme mektubu aynı zamanda satıcının işlemdeki sorumluluğunu en aza indirme temel amacına da hizmet eder. Buna göre, satıcının ana satış sözleşmesinde sağladığı her türlü garantiyi sınırlayabilir. Bilgilendirmelerin etkileyebileceği garanti örnekleri şunlardır:
- Bir Çalışanları Hisse Edindirme Programı kapsamında opsiyon ihraç etme planları da dahil olmak üzere şirkette hisse sahipliği;
- İşletmenin taraf olduğu ve alıcıyı etkileyebilecek sözleşmeler;
- Mevcut personel için istihdam yükümlülükleri ve çalışan hakları;
- Şirketin kefil olabileceği krediler ve
- İşletmenin bir grup içindeki tek şirket olup olmadığı veya bağlı ortaklıkları olup olmadığı.
Bunlar tipik örneklerdir ve yapılan açıklamalar, işlemin koşullarına bağlı olarak büyük ölçüde değişiklik gösterecektir. Buna göre, bilgilendirme yazıları, satış sözleşmesindeki garantiler ile tutarsız olan satış varlığı hakkında herhangi bir bilgiyi belirtmelidir. Bu nedenle, bir satıcının garantisi yanlış veya gerçek dışı ise, alıcı satıcıya karşı herhangi bir hak talebinde bulunamayacaktır.
3. Bilgilendirme Mektubu Formu
Bilgilendirme mektupları tipik olarak dört ana bölümden oluşan bir yazı şeklini alır:
- Giriş;
- Genel açıklamalar;
- Özel açıklamalar ile
- Ekler (varsa).
Ancak, her işlem farklıdır, yani satıcı bilgilendirme mektuplarını çeşitli şekillerde hazırlayabilir.
3.1. Giriş
Bilgilendirme mektubunun girişi, mektubun amacını netleştirecek ve ilgili satış sözleşmesini ve ilgili tarafları tanımlayacaktır. Ayrıca, işlem ve tanımlanması gereken şartlar için gerekli arka plan bilgilerini sağlayacaktır. Aynı şekilde, girişte, bilgilendirme yazısı ile ana satış sözleşmesi arasında herhangi bir tutarsızlık olması durumunda, bilgilendirme yazısının geçerli olacağını belirten bir madde eklenmesi yaygındır.
3.2. Genel Açıklamalar
Ek olarak, genel açıklamalar genellikle herhangi bir işlem için geçerli olabilecek standart açıklamalardır. Bu tür açıklamalara bir örnek, alıcının kamuya açık kayıtları araştırmış olması durumunda mevcut tüm hususlar hakkında bilgi sahibi olduğu varsayımıdır. Bu nedenle, bir satıcı, alıcının Kişisel Menkul Kıymetler Mülkiyet Sicili araştırması yaptığını veya ilgili menkul kıymet ve borsa düzenleyicisine ilişkin özet not aldığını varsayar.
Tarafların avukatları, genel olarak, genel açıklamalar bölümünde yer alan hususların, tutarsızlığı ve karışıklığı önlemek için halihazırda satış sözleşmesinde yer alan hususlarla örtüşmemesini sağlayacaktır.
Sorumluluklarının mümkün olduğunca azaltılmasını sağlamak için bu genel açıklamaların olabildiğince geniş yapılması satıcının çıkarınadır.
3.3. Spesifik Açıklamalar
Satış yapan taraf, genellikle ilgili işleme göre uyarladıkları özel açıklamalar sağlar. Örneğin, açıklamaların garantiler ile nasıl ilişkili olduğunu ana hatlarıyla belirterek satış sözleşmesindeki belirli garantileri ifşa edebilirler. Bu, alıcının bilgilendirme mektubundaki açıklamalar ile satış sözleşmesindeki garantiler arasındaki tutarsızlıklardan haberdar olmasını sağlar. Sonuç olarak, satıcı daha sonra bir ihlal iddiasında bulunamaz. Aynı şekilde, bu açıklamaların bir tablo halinde dahil edilmesi de yaygın bir uygulamadır.
3.4. Ekler
Bazen (ancak her zaman değil), bir satıcı belirli bir açıklama yaparken belirli belgelere atıfta bulunmak isteyebilir. Bunu, bilgilendirme paketi olarak anılan belgeleri bilgilendirme mektubuna ekleyerek yapabilirler. Bunu yapmak, satıcının tam ve açık bir açıklama sunmasını sağlar. Benzer şekilde, alıcı, açıklamalar ile ilişkili tüm ilgili belgelerden haberdardır. Yine, bu daha sonra anlaşmazlıkların önlenmesine yardımcı olur.
Her iki taraf da mektubunun şeklini ve içeriğini kesinleştirdikten sonra, bunu satış sözleşmesine ekler. Satıcı mektubu imzalamalı ve tamamlandığında alıcıya sağlamalıdır. Alıcı ayrıca mektubu ve açıklamalarını aldığını onaylamak için imzalamalıdır.
4. Temel Çıkarımlar
Bilgilendirme mektupları bir işletme, aktif değer veya varlık ve pay/hisse satışlarında çok önemli bir belgedir. Aynı şekilde, bir alıcının durum tespitinin önemli bir parçasıdır ve satıcı için de önemlidir. İki belge arasında tutarsızlıklar olması durumunda mektup genellikle geçerli olacağından, ana satış sözleşmesinde bulunan garantileri sınırlar. Mektubun önceden belirlenmiş bir formatı olmamakla birlikte, genellikle bir giriş, genel ve özel açıklamalar ve gerekirse ekleri içerir.
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.