Uluslararası Sermaye Piyasalarına Genel Bakış: İsviçre*

“Büyük seller küçük kaynaklardan meydana gelir.”

İngiliz Atasözü

1. Giriş

İsviçre sermaye piyasasının daha iyi anlaşılması için, öncelikle İsviçre’nin ne Avrupa Birliği (AB) ne de Avrupa Ekonomik Alanı (European Economic Area; EEA) üyesi olmadığını vurgulamakta fayda vardır. Sonuç olarak, sermaye piyasası alanındaki arzlara ilişkin AB İzahname Yönetmeliği ve diğer AB veya Avrupa Ekonomik Alanı düzenlemeleri İsviçre’de geçerli değildir. Bununla birlikte, İsviçre mali piyasası düzenleyici çerçevesi, son birkaç yıl içinde temel ve kapsamlı reformlardan geçmiştir. Bu reformların temel amacı, İsviçre düzenlemelerini mevcut ve yeni AB düzenlemeleri ile uyumlu hale getirmek ve İsviçre sermaye piyasası katılımcılarının Avrupa (sermaye) piyasalarına serbest ve sınırsız erişimini garanti etmekti. Reform paketinin İsviçre sermaye piyasaları açısından en önemli unsurları, yeni İsviçre Finansal Hizmetler Kanunu (Swiss Financial Services Act; FinSA) ve onun uygulama yönetmeliği olan ve 01 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe giren (şu ana kadar ağırlıklı olarak tamamlanmış olan) İsviçre Finansal Hizmetler Yönetmeliği’nde (Swiss Financial Services Ordinance; FinSO) belirtilmiştir. Büyük ölçüde AB izahname rejiminden sonra modellenen FinSA ve FinSO, İsviçre’de finansal hizmetler sağlamak ve finansal araçlar sunmak için ön koşulları yönetmektedir. Bu yeni yasal çerçevenin bir parçası olarak, FinSA ve FinSO, İsviçre’de ilk kez, İsviçre birincil ve ikincil sermaye piyasaları için tüm finansal araçlara uygulanabilen modern, kapsamlı ve uyumlaştırılmış bir izahname rejimini; yapılandırılmış ürünler, toplu yatırım planları ve türev ürünlerin yanı sıra, borç ve sermaye araçları için belirli uyarlamalarla birlikte tüm finansal araçlara uygulanabilir sermaye piyasaları ile birlikte getirmiştir.

İsviçre özsermaye piyasası faaliyeti 2020 yılında güçlü olmasa da, İsviçre halka arz piyasası covid-19 salgınının patlak vermesi ve buna bağlı olarak sermaye piyasalarındaki dalgalanma nedeniyle esasen beklemedeyken, İsviçre halka arz piyasası hızla toparlanmaktadır. Temmuz 2022 sonu itibarıyla, SIX Swiss Exchange Ltd’de toplam ihraç hacmi yaklaşık 1,75 milyar İsviçre frangı ve toplam piyasa değeri yaklaşık 1,6 milyar İsviçre frangı ile sekiz halka arz (bunlardan dördü küresel Hisse Senedi Depozit Makbuzu ihraçları ve kotasyonları idi) başlatıldı. İhraççıların çoğunluğu İsviçreli şirketler olsa da, son yıllarda SIX Swiss Exchange Ltd’de kote edilmek için başvuran birkaç yabancı şirket de vardı, bazı yabancı ihraççılar (PolyPeptide Group AG gibi), SIX Swiss Exchange Ltd’de kote edilmek üzere yeni bir İsviçre holding şirketi kurdular. Dahası, İsviçre iç borç sermaye piyasası, hem kamu sektörünün hem de (finans sektörü hariç) özel sektörün tahvil ihraç hacimlerini önemli ölçüde artırmasıyla birlikte, covid-19 salgını sırasında çok hareketliydi. 2021 yılında tahvil kotasyon hacmi 2020 ve önceki yılların hacmini daha da geride bıraktı.

1.1. Hukuki yapı

İsviçre’deki (hisse senedi ve borçlanma araçları) arzlarla bağlantılı ana yasal kaynaklar, İsviçre yasaları ve ilgili İsviçre borsasının kurallarıdır. Birincil ve ikincil menkul kıymetler piyasalarını düzenleyen ilgili İsviçre sermaye piyasası mevzuatı şunları içermektedir:

a. Menkul Kıymetler ve Türev İşlemlerde Finansal Piyasa Altyapıları ve Piyasa Davranışlarına İlişkin Federal Yasa (Federal Act on Financial Market Infrastructures and Market Conduct in Securities and Derivatives Trading; FinMIA) ki, finansal piyasa altyapılarının organizasyonunu ve idaresini ve finansal piyasa katılımcılarının menkul kıymetler ve türev ürünlerin alım satımındaki davranışlarını düzenler;

b. Menkul Kıymetler ve Türev İşlemlerinde Finansal Piyasa Altyapıları ve Piyasa Davranışına İlişkin Yönetmelik (Ordinance on Financial Market Infrastructures and Market Conduct in Securities and Derivatives Trading; FinMIO) ve FinMIA hükümlerini uygulayan Menkul Kıymetler ve Türev Araçlar Alım Satımında Finansal Piyasa Altyapıları ve Piyasa Davranışlarına İlişkin İsviçre Finansal Piyasalar Denetleme Kurumu Yönetmeliği (FinMIO-FINMA);

c. İzahname yükümlülükleri de dahil olmak üzere, halka arz ve menkul kıymetlerin bir İsviçre borsasında kote edilmesi için gerekli koşulları düzenleyen Federal Mali Hizmetler Yasası (Swiss Financial Services Act; FinSA);

d. FinSA hükümlerini uygulayan ve izahnamelerin içeriği ve yayınlanmasına ilişkin temel hükümleri içeren Finansal Hizmetler Yönetmeliği (Swiss Financial Services Ordinance; FinSO);

e. İsviçreli ihraççılar için geçerli şirketler hukukunu düzenleyen İsviçre Borçlar Kanunu (Swiss Code of Obligations; CO) ve borsaya kote şirketler için geçerli olan belirlenmiş kurallar;

f. Merkezi İsviçre’de Bulunan Şirketlerin Hisse Senedi Menkul Kıymetlerinin Alım Satımına Yönelik Dış Ticaret Yerlerinin Tanınmasına İlişkin Yönetmelik (Ordinance on the Recognition of Foreign Trading Venues for the Trading of Equity Securities of Companies with Registered Office in Switzerland);

g. FINMA tarafından finansal piyasaların denetlenmesine ilişkin hükümleri şart koşan İsviçre Mali Piyasa Denetleme Otoritesi (Federal Act on the Swiss Financial Market Supervisory Authority; FINMASA) hakkında Federal Kanun;

h. FINMASA hükümlerini uygulayan İsviçre Finansal Piyasa Denetleme Kurumuna ilişkin Yönetmelik (Ordnance on the Swiss Financial Market Supervisory Authority implementing the provisions of the FINMASA);

i. Halka arzlara ilişkin yükümlülükler hakkında kurallar sağlayan Devralma Kurulunun Halka Açık Hisselere İlişkin Yönetmeliği (Ordinance of the Takeover Board on Public Takeover Offers providing rules on the requirements for public takeover offers);

j. Devralma Kurulunun organizasyonuna ilişkin düzenlemeleri belirleyen Devralma Kurulu Yönetmeliği (Regulations of the Takeover Board, stipulating regulations governing the organisation of the Takeover Board);

k. SIX Swiss Exchange Ltd’de hisse senedi ve borçlanma senetlerinin kotasyonu ve bu kotasyonun sürdürülmesine ilişkin ilkeleri belirlemek, SIX Swiss Exchange’de kote olma prosedürünü yönetmek ve ihraççıların SIX Swiss Exchange Ltd’de devam eden kotasyon yükümlülüklerini sağlamak için çıkarılan kotasyon kuralları ile diğer tüm kurallar, direktifler ve genelgeler [listing rules and all other rules, directives and circulars, inter alia, laying down the principles for the listing and maintaining of a listing of equity and debt securities on SIX Swiss Exchange Ltd, governing the listing procedure on the SIX Swiss Exchange and providing for the ongoing listing obligations of issuers on SIX Swiss Exchange Ltd];

l. Yapılandırılmış ürünler konusunu yöneten Kolektif Yatırım Planları Federal Yasası (Federal Act on Collective Investment Schemes; CISA);

m. CISA hükümlerini uygulayan Kolektif Yatırım Planları Federal Yönetmeliği (Federal Ordinance on Collective Investment Schemes; CISO);

n. Düzenlemeye tabi saklama kuruluşları nezdinde tutulan menkul kıymetlerin muhafazası, transferi ve ilgili konularını düzenleyen Federal Aracılı (Aracılık Edilmiş) Menkul Kıymetler Yasası (Federal Act on Intermediated Securities; FISA);

o. Bankalar ve Tasarruf Bankaları Hakkında Federal Kanun (Federal Act on Banks and Savings Banks);

p. Bankalar ve Tasarruf Bankaları Hakkında Federal Yönetmelik (Federal Ordinance on Banks and Savings Banks);

q. Kara Para Aklama ve Terörün Finansmanıyla Mücadeleye İlişkin Federal Yasa ve ilgili uygulama yönetmelikleri (Federal Act on Combating Money Laundering and Terrorist Financing and the corresponding implementing ordinances) ve

r. Finansal Kurumlara İlişkin Federal Kanun (Federal Act on Financial Institutions; FinIA) ve uygulama yönetmeliği, Finansal Kurumlara İlişkin Federal Yönetmelik (Federal Ordinance on Financial Institutions; FinIO) ve Finansal Kurumlara İlişkin FINMA Yönetmeliği (Ordinance of the FINMA on Financial Institutions; FinIO-FINMA).

1.2. Borsa düzenlemeleri

İsviçre’de hisse senedi ve borçlanmaya dayalı menkul kıymetlerin, yapılandırılmış ürünlerin, türev ürünlerin ve diğer menkul kıymetlerin kote edilmesi ve alım satımı için ana borsa, Zürih’teki SIX Swiss Exchange Ltd’dir. İkinci (bölgesel) İsviçre borsası, Berne’de bulunan ve nispeten küçük olan ve ağırlıklı olarak yerel ihraççılara odaklanan BX Swiss Ltd’dir. SIX Swiss Exchange Ltd ve BX Swiss Ltd’nin her biri -özdenetim ilkesine dayalı olarak- diğerlerinin yanı sıra, alım satıma kabul ve kotasyon ile kamuyu aydınlatma yükümlülükleri için belirli koşulları yöneten kapsamlı bir kendi başına düzenlemeleri, direktifleri ve bildirimleri benimsemiştir. Bu kurallar, denetleyici kurum olarak FINMA tarafından onaylanmak zorundadır. BX Swiss Ltd’nin oldukça sınırlı önemi göz önüne alındığında, bu genel bakış SIX Swiss Exchange Ltd’ye odaklanacaktır.

1.3. Mahkemelerin yapısı

Prensip olarak, İsviçre mahkeme sistemi üç aşamalı bir hiyerarşiye dayanmaktadır: birinci derece kanton mahkemeleri [first-instance cantonal courts (hem kanton hem de federal hukuku uygular)], ikinci derece kanton temyiz mahkemeleri (second-instance cantonal appellate courts) ve Federal Yüksek Mahkeme [Federal Supreme Court (İsviçre’deki en yüksek yargı mercii)]. Kanton düzeyindeki çift dereceli mahkeme ilkesine bir istisna olarak, doğrudan bir alt federal mahkeme (örneğin, Federal İdare Mahkemesi veya Federal Ceza Mahkemesi) önüne getirilen bazı özel konular ve münhasır birinci kanton derece mahkemesi tarafından doğrudan karara bağlanabilen diğer konular vardır. Bazı kantonlar, ticari meseleler ile ilgili belirli ihtilaflar için yetkili tek kanton mahkemesi olarak bir ticaret mahkemesi kurmuştur. Birinci derece kanton mahkemelerinin kararları genellikle ikinci derece kanton temyiz mahkemelerinde temyize tabidir ve bir alt federal mahkemenin, ikinci derece kanton mahkemelerinin veya tek kanton derece mahkemelerinin kararları Federal Yüksek Mahkemede temyize tabidir. Mahkeme, belirli koşullar yerine getirildiği takdirde. İsviçre’de menkul kıymetler ile ilgili davalarda yargı yetkisine sahip özel mahkemeler bulunmamaktadır.

1.4. Düzenleyici kurumlar

İsviçre Finansal Piyasa Denetleme Kurumu (FINMA), İsviçre’deki başlıca finansal düzenleyici durumunda olup; bir bütün olarak İsviçre’deki menkul kıymetler borsalarının ve finansal piyasanın genel denetiminden sorumlu bağımsız bir düzenleyici kurumdur. FINMA, yasal olarak menkul kıymetler borsalarını, lisanslı bankaları, sigorta şirketlerini, menkul kıymet tüccarlarını ve toplu yatırım planlarını denetleme yetkisine sahiptir. FINMA, bu kuruluşların faaliyetlerine finansal piyasa faaliyetlerinde bulunma yetkisi verir ve denetlenen kuruluşların gerekli yasa, yönetmelik ve yönetmeliklere uymasını ve lisanslama koşullarını sürdürmesini sağlar. FINMA, FinMIA hükümlerini uygulamak ve hissedarlıkların kamuya ifşa edilmemesi, içeriden öğrenenlerin ticareti ve piyasa manipülasyonu ile ilgili işlemleri yürütmek ve bunlara karşı idari önlemler almak için belirli sınırlı yetkilere de sahiptir. Genel bir kural olarak, FINMA’nın kararlarına Federal İdare Mahkemesinde itiraz edilebilir ve kararları Federal Yüksek Mahkemede temyiz edilebilir. İçeriden bilgi ticareti ve piyasa manipülasyonunun kovuşturulması, İsviçre başsavcısının sorumluluğundadır.

Kendi kendini düzenleyen bir kuruluş olan SIX Swiss Exchange Ltd, kendi bünyesinde aşağıdaki düzenleyici organları kurmuştur: (1) SIX Exchange Regülasyon Ltd, SIX Swiss Exchange Ltd’nin kurallarına, düzenlemelerine ve direktiflerine uyumu izler ve uygular; (2) kural koyma organı olarak SIX Swiss Exchange Ltd’nin düzenleyici kurulu; (3) SIX Borsa Tüzüğü tarafından verilen bir (yaptırım) kararına karşı herhangi bir temyiz veya SIX Borsa Tüzüğü ile borsaya kote herhangi bir şirket arasındaki SIX Swiss Exchange Ltd’de menkul kıymetlerin listelenmesi, listeden çıkarılması veya alım satımına ilişkin ihtilaflarla ilgilenen üç yargı organı (Yaptırımlar Komisyonu, Bağımsız Temyiz Kurulu ve Tahkim Kurulu; Sanctions Commission, Independent Appeals Board and Board of Arbitration) ve (4) önemli hissedarlıkların kamuyu aydınlatma yükümlülüklerine uyumu gözet ve denetleyen kamuyu aydınlatma ofisi.

SIX Exchange Regülasyon Ltd ve BX Swiss AG, İsviçre’de menkul kıymetlerin halka arzından veya menkul kıymetlerin İsviçre’deki bir ticaret merkezinde alım satıma kabulünden önce ilgili izahnameleri incelemesi ve onaylaması gereken FINMA tarafından lisanslanan ve denetlenen inceleme kuruluşlarıdır.

İsviçre Devralma Kurulu, halka açık devralma teklifleri ve halka açık hisse geri alımları hakkında kurallar koyan ve bu kurallara uyumu denetleyen federal bir komisyondur. İsviçre Devralma Kurulu kararlarına FINMA ve son olarak Federal İdare Mahkemesi nezdinde itiraz edilebilir.

2. İncelenen yıl

2.1. Borçlanma ve özsermaye arzlarını etkileyen gelişmeler

İsviçre’de borçlanma ve özsermaye halka arzlarını etkileyen sayısız gelişmeden aşağıdakiler özellikle ilgi çekicidir.

2.1.1. İsviçre Borsalarının Denkliği (equivalence of Swiss stock exchanges)

30 Haziran 2019 tarihinde, Avrupa Komisyonu tarafından İsviçre borsalarının MiFIR (2) Madde 23 kapsamında tanınmasının süresi dolmuştur. Özünde, bu denklik tanıması olmadan, AB yatırım firmalarının (sınırlı muafiyetlere tabi olarak) artık hisse senetlerinin bir İsviçre borsasında kote olduğu veya bir İsviçre işlem merkezinde işlem gördüğü İsviçre şirketleri tarafından ihraç edilen hisse senetlerinin alım satımını yapmasına artık izin verilmemektedir. 01 Temmuz 2019 tarihinde İsviçre hükümeti, AB piyasa katılımcılarının İsviçre sermaye piyasalarına erişmeye ve İsviçre hisse senetleri işlemlerine devam etmelerini sağlamak ve böylece İsviçre sermaye piyasalarının çıkarlarını ve işleyişini korumak için MiFIR (Markets in Financial Instruments Regulation) Madde 23 kapsamındaki potansiyel yasal engelleri kaldırmayı amaçlayan bazı koruyucu önlemler uyguladı. Kısacası, bu koruyucu önlemler, bazı İsviçre şirketlerinin hisse senetlerinin alım satımını kabul eden veya bu tür alım satımı kolaylaştıran yabancı işlem yerleri için bir tanıma yükümlülüğü getirmiştir. Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması ve ardından 03 Şubat 2021 tarihi itibarıyla İsviçre borsalarının Birleşik Krallık tarafından tanınmasının ardından, Birleşik Krallık’a ilişkin koruyucu tedbirler devre dışı bırakılmıştır.

Bu koruyucu önlemler başlangıçta 31 Aralık 2021 tarihine kadar sınırlıydı. Ancak AB, İsviçre borsalarını eşdeğer olarak tanımamakta ısrar ettiğinden, önlemler 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatıldı. İsviçre hükümeti, koruyucu önlemlerin kalıcı olarak gerekli kalmayacağından emindir. Ancak, önlemlerin ne kadar süreyle gerekli olduğu belirsizliğini koruduğundan, İsviçre hükümeti önlemlerin her uzatmada beş yıla kadar uzatılmasına izin veren bir mekanizma önermiştir. (3) Dolayısıyla, İsviçre mahreçli ihraççılar ile İsviçre sermaye piyasaları üzerindeki uzun vadeli etki ve bu konuda AB Komisyonu ile bir çözüme ulaşılıp ulaşılamayacağı belirsizliğini korumaktadır.

2.1.2. Çin-İsviçre Hisse Senedi Bağlantısı

SIX Swiss Exchange Ltd, 28 Temmuz 2022 tarihinde, Çin-İsviçre Borsa Bağlantısı (China”“Switzerland Stock Connect) programını resmi olarak başlatmıştır. Çin-İsviçre Borsa Bağlantısı programı kapsamında, Şangay Menkul Kıymetler Borsası, Shenzhen Menkul Kıymetler Borsası ve SIX Swiss Exchange Ltd’de işlem gören uygun şirketler, diğer katılımcı borsalarda küresel Hisse Senedi Depozit Makbuzlarını (global depository receipts; GDRs) kote ettirerek fon toplayabilir. SIX Swiss Exchange Ltd’nin Hisse Senedi Depozit Makbuzlarına yönelik düzenleyici çerçevesinde, Hisse Senedi Depozit Makbuzlarına adanmış yeni tanıtılan bir alım satım segmenti de dahil olmak üzere gerekli değişiklikler 25 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

SIX Swiss Exchange Ltd için değiştirilen kotasyon kuralları, (1) dayanak hisselerin ihraççısı (yani, yabancı şirket) ve (2) dayanak hisseleri mutemet bazında tutan ve küresel Hisse Senedi Depozit Makbuzlarını düzenleyen saklamacı kuruluşlar hakkında çeşitli kotasyon koşulları sağlar. Dayanak hisselerin ihraççıları (yani yabancı şirketler), diğer birincil borsaya kote hisse senetlerine benzer belirli şeffaflık yükümlülüklerine (örneğin, ad hoc tanıtım yükümlülükleri, finansal raporlama ve yönetim işlemlerinin ifşası) uymak zorundadırlar.

Yeni rejim, yabancı şirketlerin İsviçre sermaye piyasasına erişimini kolaylaştırmakta ve SIX Swiss Exchange Ltd’deki yatırımcılara yabancı şirketlere yatırım yaparak yeni yatırım fırsatları sunmakta ve aynı zamanda SIX’in düzenleyici gözetiminden yararlanmaya ve bir Avrupa zaman dilimi ülkesinde alım satım, takas ve mutabakata sahip olmaya devam etmektedir. Şimdiye kadar dört Çinli şirket, Çin-İsviçre Borsa Bağlantısı programı kapsamında SIX Swiss Exchange Ltd’de Hisse Senedi Depozit Makbuzlarını (GDR) kote ettirmiştir. Bunu birkaç kotasyonun daha takip etmesi beklenmektedir.

2.2. Türev ürünleri, menkul kıymetleştirmeleri ve diğer yapılandırılmış ürünleri (derivatives, securitisations and other structured products) etkileyen gelişmeler

FinSA, bir İsviçre bankası, menkul kıymetler sigorta kurumu veya sigorta şirketi veya eşdeğer denetim standartlarına tabi ilgili bir yabancı kuruluş tarafından verilmiş, garanti edilmiş veya eşdeğer bir şekilde güvence altına alınmışsa, yapılandırılmış ürünlerin yalnızca özel müşterilere (uzun vadeli bir portföy yönetimi yatırım danışmanlığı anlaşması olmaması durumunda) İsviçre’de, İsviçre içine veya İsviçre’den sunulabileceğini şart koşmaktadır.

2.3. Davalar ve anlaşmazlıkların çözümü

Menkul kıymetler yasasının ihlalini içeren davalar İsviçre’de yaygın değildir. 2022 yılında bugüne kadar, İsviçre sermaye piyasası hukuku alanında ilgili herhangi bir karar yayınlanmamıştır.

2.4. İlgili vergi yasaları

2.4.1. Kurumlar Vergisi Reformu (Corporate tax reform)

Mayıs 2019’da kurumlar vergisi reform paketinin [İsviçre’nin yasal emeklilik sistemi (Switzerland’s statutory pension system) AHV/AVS (the abbreviated form of the German Alters-und Hinterlassenenversicherung/Assurance-vieillesse et survivants) için yıllık 2 milyar İsviçre Frangı ek fonla birlikte] halk oylamasıyla onaylanmasının ardından, mevzuat 01 Ocak 2020 tarihinde İsviçre federal düzeyinde yürürlüğe girmiştir. Çoğu İsviçre kantonu, 01 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kanton vergi yasalarında gerekli değişiklikleri uygulamıştır. Geri kalan kantonlar, yine 01 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2020 yılı boyunca kanton mevzuatını uygulamaya koyacaktır.

Reform paketi, vergi oranlarında genel bir indirim, bir Patent Kutusu, bir süper araştırma ve geliştirme kesintisi, şirketlerin veya faaliyetlerin vergi amaçlı olarak İsviçre’ye göç etmesi üzerine bir adım artışı ve kantonların (şimdilik yalnızca Zürih kantonu) öz sermaye üzerinde kavramsal bir faiz indirimi getirme seçeneği de dahil olmak üzere, ağırlıklı olarak uluslararası faaliyet gösteren şirketler için mevcut vergi ayrıcalıklarını kaldırarak ve ikame tedbirler getirerek şirketler için uluslararası uyumlu, rekabetçi bir vergi sisteminin oluşturulmasına olanak tanımaktadır.

2.4.2. Stopaj Vergisi Reformu (Withholding tax reform)

Sorunlu bir başka İsviçre vergi reformu projesi stopaj vergisi ile ilgilidir. Şu anda, bir İsviçre tahvil ihraççısı, İsviçre içinde ve dışında yatırımcılara yapılan faiz ve diğer bazı ödemelerden (borçlu temelli rejim) %35 oranında stopaj vergisi kesmek zorundadır.

İsviçre dışındaki yatırımcıların İsviçre stopaj vergisini geri almaları zor olabileceğinden, mevcut sistem, İsviçre ihraççılarının İsviçre dışındaki yatırımcılara doğrudan erişmesini imkansız kılmaktadır. Bu, on yıllardır İsviçre sermaye piyasaları üzerinde önemli bir olumsuz etkiye sahip olmuştur. İsviçre Parlamentosu, bu sorunu çözmek için 17 Aralık 2021 tarihinde, diğerlerinin yanı sıra İsviçre tahvillerini İsviçre Stopaj Vergisinden muaf tutacak bir İsviçre Stopaj Vergisi Yasası değişikliğini onaylamıştır. Değişiklik halk referandumuna konu olduğu için 25 Eylül 2022 tarihinde İsviçre Stopaj Vergisi kanunundaki değişikliklere ilişkin halk oylaması yapılmıştır.

Federal Konsey, İsviçre stopaj vergi sistemi reformundan önce bankaların Basel III kapsamındaki daha katı sermaye yükümlülüklerine uyumunu kolaylaştırmak için şarta bağlı sermaye araçlarını ve kefalet tahvillerini 2021 yılına kadar stopaj vergisinden muaf tutmuştur.

Stopaj vergisi reformu ile yakın bağlantılı olarak, İsviçre’de damga vergilerinin tamamen veya kısmen kaldırılmasına yönelik çalışmalar da devam etmektedir.

2.5. Borsaların, merkezi karşı tarafların ve derecelendirme kuruluşlarının (exchanges, central counterparties and rating agencies) rolü

İsviçre’deki finansal piyasa altyapıları (financial market infrastructures; FMIs), borsaları ve diğer işlem yerlerini, merkezi karşı tarafları (central counterparties; CCPs), merkezi menkul kıymet saklama/depo kuruluşlarını (central securities depositories; CSDs), işlem havuzlarını, dağıtık defter teknolojisi (distributed ledger technology; DLT) menkul kıymetleri ve ödeme sistemlerini içermektedir. Finansal piyasa altyapılarının faaliyete başlayabilmeleri için önce FINMA’dan izin almaları gerekir. Borsalar, diğer işlem yerleri ve DLT işlem yerleri, FINMA gözetimi altındaki faaliyetlerine uygun kendi bağımsız düzenleyici ve izleme kuruluşlarını kurmalıdır. Merkezi karşı taraf, işlemleri düzenli bir şekilde yerine getirmelerini sağlamak için tüm alım satım katılımcılarından başlangıç teminatları, değişim marjları ve temerrüt fonu katkıları şeklinde teminat yatırmalarını isteyecektir. Ayrıca merkezi karşı taraflar, yeterli sermayeye sahip olmalı ve risklerini uygun şekilde çeşitlendirmeli ve kendi varlıklarını, alacaklarını ve yükümlülüklerini katılımcılarının teminat, alacak ve yükümlülüklerinden ayırmak zorundadır. Merkezi menkul kıymet saklama/depo kuruluşları, menkul kıymetlerin uygun ve yasal olarak saklanmasını, kaydedilmesini ve transfer edilmesini ve kendilerine yatırılan menkul kıymet sayısının müşterilerine alacak olarak verilen menkul kıymet sayısına eşit olmasını sağlamak zorundadır.

3. Görünüm ve sonuçlar

FinSA ve FinSO’nun 01 Ocak 2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesiyle birlikte İsviçre’de kapsamlı ve çağdaş bir izahname rejimi getirilmiştir. Yerleşik İsviçre piyasası uygulaması temelinde ve büyük ölçüde AB denklik standartlarına uygun olan bu rejim, İsviçre’nin sermaye piyasası ortamının verimli ve çekici kalmasını sağlayacak ve yatırımcılar için şeffaflığı artıracak ve Avrupa mali piyasalarına erişimi koruyacaktır.

Yakın zamanda başlatılan Çin-İsviçre Borsa Bağlantısı programı ile ilgili olarak, bunun uygulamada gerçekten çok sayıda yabancı şirketin menkul kıymetlerini SIX İsviçre Borsasında küresel Hisse Senedi Depozit Makbuzları aracılığıyla kote edilmesiyle sonuçlanıp sonuçlanmayacağı ve bu küresel Hisse Senedi Depozit Makbuzlarının yatırımcılara hitap edip etmeyeceği henüz belli değildir.