Birleşmiş Milletler ‘Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2022’ Raporu Ne Söyler?*

Birleşmiş Milletler ‘Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2022’ Raporu[1] 13 Ocak 2022 günü yayımlanmış olup, fevkalade ayrıntılı bir çalışmayı içeren bu raporun özetine aşağıda yer verilmektedir.

Birleşmiş Milletler (BM) raporu özetle;

  • 2022 ve 2023 yılları için, daha düşük küresel ekonomik büyüme öngörüyor.
  • Dünyanın, yeni koronavirüs enfeksiyon dalgalarının bir sonucu olarak, kalıcı işgücü piyasası zorlukları, halihazırda devam eden tedarik zinciri sorunları ve artan enflasyonist baskılar ile karşı karşıya olduğunu söylüyor.

BM raporuna göre, 2021’de yüzde 5,5’lik (ki; kırk yıldan fazla bir süredir görülen en yüksek küresel ekonomik büyüme oranı) genişledikten sonra, dünya ekonomisinin 2022’de yüzde 4, 2023’te ise yalnızca yüzde 3,5 oranında büyümesi öngörülmektedir.

Anılan rapor, Covid-19 pandemisinin başlamasından iki yıl sonra bile büyük bir belirsizlik döneminde yaşandığını ve 2022 senesinin daha başında, piyasadaki küresel ekonomik tablonun hala bulanık olduğunu iddia etmektedir.

Rapora göre, “İstihdam açıkları kadınları ve gençleri orantısız bir şekilde etkileyen istihdam açıklarıyla henüz ilk kayıpları telafi edemedi. Aynı zamanda, yeni bir Covid-19 virüsünün yayılması, arz zorlukları, dünyanın birçok yerinde hızla yükselen enflasyon ve yaklaşan borç sorunları ekonomik görünümü gölgelemektedir.”

Rapora göre, geçen yılki güçlü toparlanma büyük ölçüde tüketici harcamaları, yatırımlarda ve mal ticaretinde Covid-19 pandemisinden önceki seviyeleri aşan bir miktar artıştan kaynaklandı. Ancak, pandemiden kaynaklanan parasal ve finansal teşviklerin etkileri azalmaya başladıkça ve büyük tedarik zinciri aksamaları ortaya çıktıkça; 2021’in sonunda büyüme ivmesi Çin, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri gibi büyük ekonomiler de dahil olmak üzere önemli ölçüde yavaşlamıştır.

Esasen, Birleşmiş Milletler’in yukarıdaki tahmini Dünya Bankası’nın (World Bank) tahminine benziyor. Düşük ve orta gelirli ülkelere kredi ve hibe sağlayan bu 189 uluslu küresel finans kurumu, dünya çapında ekonomik büyüme tahminini geçen Haziran ayında tahmin ettiği %4,3’lük büyümeden bu yıl %4,1’e düşürdü; devam eden Covid-19 salgınlarında ise, hükümetlerin ekonomik desteklerindeki azalmayı ve küresel tedarik zincirlerinde süren darboğazları suçladı.

BM raporu, bize, gelişmiş ekonomilerdeki işgücü kıtlığının tedarik zinciri zorluklarına ve enflasyonist baskılara katkıda bulunduğunu ve çoğu gelişmekte olan ülke ve geçiş ekonomilerinde büyümenin genel olarak daha zayıf olduğunu söylemektedir.

Yüksek emtia fiyatları ülkelerin emtia ihracatına bağımlı olmasına yardımcı olurken, artan gıda ve enerji fiyatları, özellikle 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra kurulan dokuz üyeli Bağımsız Devletler Topluluğu’nda (‘Commonwealth of Independent States’) ve Latin Amerika ve Karayipler’de enflasyonu hızla tetiklemiştir. Yanı sıra, özellikle gelişmekte olan küçük ada ülkelerinde olmak üzere turizme bağımlı ekonomilerde toparlanma özellikle yavaş olmuştur.

BM raporu GSYİH rakamlarının ötesine bakıldığında, dünyanın gelişmiş ülkelerde ama çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde artan yoksulluğu ve eşitsizliği hesaba katması gerektiğini söylemektedir. Yine, raporda pandemi öncesi 2019 yılına kıyasla 2022’de 64 milyon daha fazla insanın aşırı yoksulluk içinde yaşamasının endişe verici olduğu da ifade edilmekte ve son olarak artık ülkeler içindeki ve arasındaki eşitsizlik boşluklarını kapatmanın vakti olduğu vurgulanmaktadır.

* Bu yazıda yer alan görüşler yazarına ait olup çalıştığı kurumu bağlamaz, yazarın çalıştığı kurum veya göreviyle ilişki kurulmak suretiyle kullanılamaz. Yazıdaki tüm hatalar, kusurlar, noksanlıklar ve eksiklikler yazarına aittir.

[1] Birleşmiş Milletler’in (‘United Nations’) “World Economic Situation and Prospects 2022” başlıklı rapor için lütfen bkz. < https://www.un.org/development/desa/dpad/wp-content/uploads/sites/45/publication/WESP2022_web.pdf > erişim tarihi 18 Ocak 2022

1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.