Bilindiği üzere, 22.04.2022 tarihli ve 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanununun 20’nci maddesinin beşinci fıkrasında spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri için öngörülen borçlanma sınırlamalarının muafiyetleri, 22.12.2022 tarihli ve 32051 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Spor Kulüpleri ve Spor Anonim Şirketlerinin Borçlanma Sınırlamalarından Muafiyetlerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’ [1](Yönetmelik) ile düzenlenmiştir.
Söz konusu Yönetmelik, Gençlik ve Spor Bakanlığı ile spor federasyonlarının faaliyetlerine katılmak amacıyla Bakanlığa tescilini yaptıran spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerini kapsar. Payları borsada işlem gören spor anonim şirketleri de dahil olmak üzere tüm halka açık spor anonim şirketleri sermaye piyasası mevzuatına tabidir. Anılan Yönetmelikte halka açık spor anonim şirketleri için getirilen hükümler, sermaye piyasası mevzuatının halka açık şirketler için getirdiği düzenlemelerden ayrılmadığı sürece uygulanır. Aynı konuda farklı hükümler olması durumunda halka açık spor anonim şirketlerine sermaye piyasası mevzuatı hükümleri uygulanır.
1. Borçlanma ve borç vermeye ilişkin esaslar
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, bir bütçe yılında önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla yüzde onuna kadar borçlanabilir. Borçlanma, spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin yükümlülük altına girmesidir. Yükümlülük altına girilen tutar, içinde bulunulan hesap dönemi sonu itibarıyla finansal tablolarda yer alan yabancı kaynaklar toplamı ile bir önceki hesap dönemi sonu itibarıyla finansal tablolarda yer alan yabancı kaynaklar toplamının farkıdır. Borçlanmaya ilişkin yapılacak hesaplamalarda, karşılaştırma yapılacak hesap dönemi ile bir önceki hesap dönemi sonu finansal tablolarda yer alan Türk Lirası yükümlülükler raporlama tarihi itibarıyla Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan yıllık yurt içi üretici fiyat endeksiyle (Yİ-ÜFE) değerlenerek, yabancı para cinsinden olan yükümlülükler ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru ile endekslenerek karşılaştırma yapılır. Yapılacak değerleme işlemi sonucunda oluşan artışlar borçlanma hesabında dikkate alınmaz, eksilmeler ise ilave borçlanma limiti sağlamaz. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalara ilişkin olarak finansal tablolarda herhangi bir kayda yer verilmez.
Yukarıda öngörülen oranın üzerindeki borçlanmalar;
a) Spor kulüplerinde genel kurul üye tamsayısının en az üçte ikisinin,
b) Halka açık spor anonim şirketlerinde sermayenin çoğunluğunu oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin,
c) Diğer spor anonim şirketlerinde sermayenin en az üçte ikisini oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin,
olumlu oyu ile kabul edilen ek bütçe ile yapılabilir. Buradaki kapsamda ek bütçe ile yapılacak borçlanma önceki yıl brüt gelirlerin yüzde ellisinden fazla olamaz.
Önceki yıl gerçekleşen bütçelerindeki brüt gelirleri, gerçekleşen giderlerinden fazla olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, takip eden yılda burada öngörülen sınırlamaların üzerinde gerçekleşen brüt gelir fazlası kadar ilave borçlanma yapabilir. Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, ancak önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla yüzde onuna kadar ve her halükarda vadesi mevcut yönetim kurulunun olağan görev süresinin bitiminden önce gelecek şekilde borç verebilir.
Alınmış veya verilmiş mevcut borçların vadesinin mevcut yönetim kurulunun olağan görev süresinin bitiminden sonraki bir tarihe uzatılması da borçlanma veya borç verme olarak değerlendirilir. Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin; yönetim kurulu üyelerinden, bunların eşlerinden ve üçüncü dereceye kadar hısımlarından ve spor anonim şirketlerinin, üzerlerinde 6102 sayılı Kanunun 195’inci maddesi kapsamında doğrudan ya da dolaylı hakimiyeti bulunan kişilerden aldıkları borçlar da bu maddede belirtilen borçlanma sınırlamalarına tabidir.
Borçlanma ve borç verme oranlarının hesabında 7405 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin altıncı fıkrasında öngörülen finansal tablolar esas alınır.
2. Borç verme, devralma veya teminat sağlama yasağı
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; yönetim kurulu üyelerine, bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar hısımlarına ve spor anonim şirketleri, üzerinde 6102 sayılı Kanunun 195’inci maddesi kapsamında doğrudan ya da dolaylı hakimiyeti bulunan kişilere borç veremez veya bu kişiler lehine rehin, kefalet, ipotek veya diğer bir teminat sağlayamaz, sorumluluk yüklenemez ve bunların borçlarını devralamaz.
3. Muafiyet
Spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere; spor kulüpleri veya spor anonim şirketleri tarafından spor tesislerinin satın alınması veya yapılması ya da spor tesisi yapmak için taşınmaz satın alınması, irtifak hakkı tesisi, kiralanması veya bu tesislerin bakım ve onarımına ilişkin borçlanmalar, 7405 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin beşinci fıkrasında borçlanma için öngörülen sınırlamalardan muaftır. Bu kapsamda satın alınan taşınmazlar için yapılan borçlanmalar için Sermaye Piyasası Kurulunca oluşturulan Sermaye Piyasasında Gayrimenkul Değerlemesi Yapmaya Yetkili Kuruluşlar Listesinde yer alan gayrimenkul değerleme kuruluşları tarafından düzenlenen değerleme raporlarında belirtilen değer esas alınır. Borçlanma sınırlamalarından muafiyet hallerinde genel kurul toplantı ve karar yeter sayılarına ilişkin olarak tüzük veya esas sözleşme hükümleri uygulanır. Muafiyet kapsamında yapılan borçlanmaların muafiyet kapsamına girmediğinin veya bu giderlerin muafiyete konu işler için yapılmadığının tespiti halinde ilgililer hakkında 7405 sayılı Kanunda belirtilen yaptırımlar uygulanır.
* Bu yazıda yer alan görüşler yazarına ait olup çalıştığı kurumu bağlamaz, yazarın çalıştığı kurum veya göreviyle ilişki kurulmak suretiyle kullanılamaz. Yazıdaki tüm hatalar, kusurlar, noksanlıklar ve eksiklikler yazarına aittir.
Yazı başlığı minvalinde şu kaynaklara bakılabilir:
- Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, Kanun Numarası: 7405, Kanun Tarihi: 22.04.2022, RG 26.04.2022/31821
- Spor Kulüpleri ve Spor Şirketleri Tescil Yönetmeliği, RG 08.07.2022/31890
- Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar Hakkında Yönetmelik, RG 07.09.2022/31946
- Spor Kulüplerinin Birleşmesi ve Mal Varlığı Devri Yapmalarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, RG 14.09.2022/31953
- Spor Kulüplerinin Genel Kurul ve Yönetim Kurulu Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, RG 10.11.2022/32009
- Yavuz Akbulak, Spor Kulüplerinin Genel Kurul ve Yönetim Kurulu Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar, Legal Blog, 11 Kasım 2022
- Yavuz Akbulak, Spor Kulüplerinin Birleşmesi ve Mal Varlıklarının Devri, Legal Blog, 15 Eylül 2022
- Yavuz Akbulak, Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar, Legal Blog, 12 Eylül 2022
- Yavuz Akbulak, Spor Anonim Şirketlerinin Tescili, Legal Blog, 18 Temmuz 2022
- Yavuz Akbulak, Yeni Bir Şirket Türü Olarak “Spor Anonim Şirketleri”, Legal Blog, 27 Nisan 2022
- Yavuz Akbulak, Rekabet Kurumu İznine Tabi Birleşme veya Devralmalar, Legal Blog, 15 Mart 2022
[1] Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Gençlik ve Spor Bakanını,
b) Bakanlık: Gençlik ve Spor Bakanlığını,
c) Brüt gelir: Bağımsız denetime tabi spor anonim şirketleri ile 07.09.2022 tarihli ve 31946 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar Hakkında Yönetmeliğin 17’nci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki spor kulüpleri için Türkiye Muhasebe Standartlarına göre hazırlanan finansal tablolardan hesaplanan gelirler toplamını; bağımsız denetime tabi olmayan spor anonim şirketleri ve aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki spor kulüpleri için Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerine göre hazırlanan finansal tablolardan hesaplanan gelirler toplamını,
ç) Esas sözleşme: Spor anonim şirketi esas sözleşmesini,
d) Gerçekleşen gider: Bağımsız denetime tabi spor anonim şirketleri ile Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar Hakkında Yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki spor kulüpleri için Türkiye Muhasebe Standartlarına göre hazırlanan finansal tablolardan hesaplanan giderler toplamını; bağımsız denetime tabi olmayan spor anonim şirketleri ve aynı Yönetmeliğin 17’nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki spor kulüpleri için Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerine göre hazırlanan finansal tablolardan hesaplanan giderler toplamını,
e) Spor anonim şirketi: Bir spor kulübünün bağlı ortaklığı veya iştiraki olarak ya da spor kulübünden bağımsız şekilde 13.01.2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulan ve spor faaliyetinde bulunmak amacıyla Bakanlığa tescilini yaptıran anonim şirketi,
f) Spor dalı: Spor federasyonuna bağlı spor dalını,
g) Spor faaliyeti: Bakanlık veya spor federasyonları tarafından düzenlenen ya da izin verilen spor müsabaka ve yarışmaları ile bunların hazırlık ve eğitim çalışmalarını,
ğ) Spor federasyonu: Spor dalı ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan, organları seçimle gelen ve idari ve mali özerkliğe sahip federasyonları,
h) Spor kulübü: Bakanlık ve spor federasyonlarının faaliyetlerine katılmak amacıyla Bakanlığa tescilini yaptıran özel hukuk tüzel kişilerini,
ı) Tüzük: Spor kulübü tüzüğünü,
i) Yönetim kurulu: Spor kulübü veya spor anonim şirketi yönetim kurulunu,
ifade eder. Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili tereddütleri gidermeye, uygulamayı düzenlemeye ve bu Yönetmeliğin uygulanmasını sağlamak üzere her türlü alt düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
Yavuz Akbulak
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
• Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
• Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
• Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte),
• Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve
• Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte)
başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
• Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003),
• Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004)
ile
• Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II;
• Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021);
• Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021);
• Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021);
• Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022);
• Ticari Mevzuat Notları (2022);
• Bilimsel Araştırmalar (2022);
• Hukuki İncelemeler (2023);
• Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024);
• Hukuka Giriş (2024);
• İşletme, Pazarlama ve Hukuk Yazıları (2024),
• İnterdisipliner Çalışmalar (e-Kitap, 2025)
başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 3 bini aşkın Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.