İşyerinde Covid-19 Vakasına Rastlanması Diğer İşçilere Haklı Nedenle Fesih Hakkı Verir mi?

4857 sayılı İş Kanunu m.24/1-(b) bendine göre, “İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa” işçi iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshedebilir. Burada bulaşıcı hastalığa tutulan işçi değil, işçinin yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren, işveren vekili ya da diğer işçilerdir. Bu kapsamda bu bend hükmüne göre, sağlık sebebi dolayısıyla fesih yapılabilmesi için iki ayrı durum söz konusudur.

İlki, işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçinin “bulaşıcı” bir hastalığa yakalanması, ikincisi de, işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut diğer bir işçi konumunda çalışan kişinin “işçinin işi ile bağdaşmayan” bir hastalığa yakalanmasıdır (ENGİN, Hediye, İşverenin veya Çalışma Arkadaşının Bulaşıcı Hastalığa Yakalanması Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Haklı Feshi, Toprak İşveren Dergisi, Haziran 2020, Sayı:126).

4857 sayılı Kanun m.24/I-(b) bendinde belirtilen iş sözleşmesinin feshine yol açabilecek hastalığın işçinin “sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçide” gerçekleşmesi gerekir. Başka bir anlatımla, işyerindeki diğer işçilerin, işveren ya da işveren vekilinin normal bir çalışma süresi içinde devamlı olarak işçiyle temas halinde ve işçiyle doğrudan doğruya işin niteliği gereği buluşup görüşüyor olmaları gerekir. Aksi durumda bulaşıcı hastalığa tutulan işçi kendisiyle aynı bölümde çalışmıyorsa ya da çok seyrek olarak bir arada bulunuyorlarsa bu durum işçiye haklı nedenle iş sözleşmesini fesih hakkı vermeyecektir. Ayrıca, işveren, işveren vekili veya başka bir işçinin yakalandığı bulaşıcı hastalığın da “işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli” olması gerekmektedir. Yoksa nezle ve grip gibi hayati tehlikesi olmayan bulaşıcı hastalıklar, işçiye haklı sebeple fesih hakkı vermeyecektir.

Öte yandan, 4857 sayılı Kanun m.24/I-(b) bendine göre, işçinin iş sözleşmesini feshedebilmesi için mevcut hastalığın bulaşıcı ya da iş ile bağdaşmayan bir nitelikte olması gerekir. Ayrıca, feshin geçerliliği için bu nedenlerin tıbben tespiti de zorunludur. Bu kapsamda, “iş ile bağdaşmayan hastalık” kavramından, kişinin çalışma gücünün tamamen veya kısmen engelleyen hastalıklar anlaşılmaktadır. Yani işçinin hastalık sebebi ile iş sözleşmesini bildirimsiz feshedebilmesi için, hastalığın ”işçinin işi ile bağdaşmayan” türden olması yeterlidir. Ancak, hangi hastalıkların işçinin işi ile bağdaşmayacağı hususunun ise, yapılan işin niteliğine, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 74, 76, 94, 102, 119 ve 126. maddeleri uyarınca değerlendirilmesi gerekir (İNCİROĞLU, Lütfi, Sorulu-Cevaplı İş Hukuku Uygulaması, Güncellenmiş 4. Baskı, İstanbul 2019).

Bununla birlikte işveren, işyerinde Covid-19 salgınına karşı Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Bilim Kurulu ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından öngörülen her türlü tedbiri almışsa ve işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren, işveren vekili yahut başka bir işçinin Covid-19 bulaşıcı hastalığına yakalanması nedeniyle hemen karantinaya alınıp tedavilerine başlanmışsa, bu durumda işçi haklı nedenle iş sözleşmesini feshedemez. Çünkü, hastalanan kişilerin işyerinden uzaklaştırılıp karantinaya alınıp tedavilerine başlanması ile salgının işyerindeki diğer çalışanlara bulaşma riski ortadan kaldırılmış olacaktır. (ENGİN, İşverenin veya Çalışma Arkadaşının Bulaşıcı Hastalığa Yakalanması Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Haklı Feshi, Toprak İşveren Dergisi, Haziran 2020, Sayı: 126).

Nitekim, Yargıtay 9 uncu Hukuk Dairesi bir kararında, bir sağlık çalışanının aşıları yapılmış olan çalışma arkadaşının kendisine bulaşma riski bulunmayan hastalığını gerekçe göstererek iş sözleşmesi feshini haklı bulmamıştır (Y.9.HD.29.09.2014 T., E.2012/27355, K.2014/28505).

Sonuç itibariyle, işyerinde Covid-19 vakasına rastlanması durumunda diğer işçilere haklı nedenle fesih hakkı doğabilmesi için işverence işyerinde devletçe öngörülen gerekli tedbirler alınmamışsa ve Covid-19 bulaşıcı hastalığına yakalanan kişiler işyerinden uzaklaştırılarak tedavilerine başlanılmamışsa bu durum o işyerinde çalışan diğer işçilerin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli bir durum oluşturabileceğinden 4857 sayılı Kanun m.24/I-(b) bendi kapsamında işçilere haklı nedenle fesih hakkı doğar.

1962 yılında Sivas’ın Şarkışla İlçesinde doğdu. İlk ve Ortaokulu Sivas’ta, Liseyi Tokat’ta bitirdi. 1986 yılında Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden mezun oldu. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Özel Hukuk Anabilim Dalında Tezli Yüksek Lisans yaptı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda uzun yıllar sırasıyla Bölge Müdür Yardımcısı, Bölge Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra bu görevinden 2016 yılı mayıs ayında emekli oldu.
İnciroğlu Danışmanlık, Denetim ve Eğitim Hizmetleri şirketinin kurucusu olan İNCİROĞLU, özel sektöre yönelik iş hukuku, sendikalar ve toplu iş sözleşmesi hukuku, sosyal güvenlik hukuku ve yabancı çalışma hukuku alanlarında danışmanlık, denetim ve eğitim hizmetleri vermektedir.
Muhtelif dergi ve gazetelerde iş hukuku, iş sağlığı ve güvenliği hukuku ve sendikalar ve toplu iş sözleşmesi hukuku ile ilgili makaleleri, çeşitli üniversitelerde, kongre ve konferanslarda sunduğu bildirileri ve yayımlanmış yedi adet kitabı bulunan İNCİROĞLU, evli ve üç çocuk babasıdır.
Yayımlanan Kitapları
Sorulu-Cevaplı İş Hukuku Uygulaması, 4. Baskı, İstanbul 2019, Legal Yayıncılık.
Güncel Yargıtay Kararları Işığında Açıklamalı Yeni İş Kanunu, İstanbul 2006, Legal Yayıncılık.
İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşçi ve İşverenin Hukuki ve Cezai Sorumlulukları, 2. Baskı, İstanbul 2008 Legal Yayıncılık.
Çalışma Hayatında Esnek Çalışma Uygulamaları, 2. Baskı, İstanbul 2020, Legal Yayıncılık.
Sorulu-Cevaplı İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı Uygulaması, İstanbul 2014 Legal Yayıncılık.
Kamu İşvereninin İş Sağlığı ve Güvenliği Bakımından Sorumluluğu, 2. Baskı, Ankara 2016 Adalet Yayınevi
500 Soruda İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı, Güncellenmiş 3. Baskı, Ankara 2019 Seçkin Yayınları