Çekilişler ve ticaret promosyonları gibi oyun etkinlikleri esasen popüler fon toplama araçlarıdır (popular fundraising tools). Ancak, her birinin farklı yasal koşulları olduğundan, aralarındaki farkları önceden anlamak önemlidir.
1. Ticaret Promosyonları [trade promotions]
Ticaret promosyonu, işletmelerin mal veya hizmetlerini tanıtmak için düzenledikleri, girişin serbest olduğu bir yarışmadır.
Onları farklı kılan şey şunlardır:
- Katılım tamamen ücretsizdir.
- Seçili mal veya hizmetlerin tanıtımına odaklanılmıştır.
- Meşru, ticaret siciline kayıtlı işletmeler tarafından yönetilir.
Bu promosyonlar iki heyecan verici türde sunulur:
- Beceri oyunları,
- Şans Oyunları.
Örnek: XYZ Şirketi, meyve suyu ürünlerinden herhangi birini satın aldığınızda bir araba kazanma çekilişine katılmaya hak kazanacağınız bir ticaret promosyonu düzenleyebilir. Kazanan rastgele seçilir. Esasen, giriş ücretsizdir, ancak işletme aynı zamanda ürünlerini de tanıtmaktadır.
2. Çekilişler [raffles]
Öte yandan, bir çekiliş katılımcıların ödül kazanma şansı için bilet satın aldığı bir piyangodur. Ticaret promosyonları gibi, çekilişler de şans oyunlarıdır. Ancak, genellikle hayır amaçlı bağış toplama için yapılır. Bir çekilişin yasalara uygun olduğundan emin olmak için, ülke/eyalet düzenlemelerine göre belirli koşulların karşılanması gerekir.
Örnek: Bir kutu çikolata kazanılabilecek bir çekiliş var. Katılmak için 1,00 dolarlık bir bilet satın alınması gerekiyor. Kazanan bilet rastgele çekiliyor ve bu biletin sahibi çikolata kutusunu kazanır.
3. Ticaret Promosyonları ve Çekilişler Arasındaki Önemli Farklar
3.1. Giriş ücreti (entry fee)
- Çekiliş: Genellikle katılımcıların giriş için bir bilet satın almaları gerekir.
- Ticaret promosyonu: Katılım ücretsiz olmalı, katılım için çoğunlukla bir ürün veya hizmet satın alınması gerekir.
3.2. Amaç (purpose)
- Çekiliş: Genellikle hayır amaçlı bağış toplama amacıyla kullanılır.
- Ticari promosyonu: Büyük ölçüde bir işletmenin ürün veya hizmetlerini tanıtmak için tasarlanmıştır.
3.3. Yasal yükümlülükler (legal requirements)
- Çekiliş: Genellikle ülkeden/eyaletten ülkeye/eyalete önemli ölçüde değişiklik gösterebilen daha sıkı düzenlemelere ve lisanslama yükümlülüklerine tabidir.
- Ticaret promosyonu: Bu da düzenlenir, ancak genellikle tüketici koruması ve adil ticaret uygulamalarına odaklanan farklı, çoğunlukla daha az katı kurallar altında düzenlenir.
3.4. İzleyici farkındalığı (audience awareness)
- Çekilişler: İnsanlar çekilişleri, iyi bir amaç için bile olsa, bir tür kumar olarak görür.
- Ticari promosyonu: İnsanlar ticari promosyonları, marka bilinirliğini ve satışları artırmak için tasarlanmış pazarlama faaliyetleri olarak görürler.
Çekilişler ve ticari promosyonlar, ülkeden/eyaletten ülkeye/eyalete değişen farklı yasalara tabidir. Her faaliyet türünü yürütmek için farklı lisanslar (izinler) alınması gerekir.
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.