Giriş
Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) açılmak, uluslararası teknoloji girişimleri için heyecan verici fırsatlar sunar. Dinamik teknoloji ekosistemi, risk sermayesine erişim ve geniş tüketici tabanıyla ABD, büyüme için birincil hedef konumundadır. Ancak, ABD pazarına girmek benzersiz zorluklar da sunar. Bunu aşmak için düzenleyici ortamı, pazar dinamiklerini ve operasyonel yükümlülükleri anlamak çok önemlidir. Aşağıda, ABD pazarına sorunsuz ve başarılı bir giriş sağlamak için temel adımlar verilmiştir.
1. ABD Yasal ve Düzenleyici Ortamını Anlamak
Öncelikle, uluslararası teknoloji girişimleri ABD’nin yasal ve düzenleyici çerçevelerine aşina olmalıdır. ABD karmaşık bir yasal sistemle çalışır ve işletmeler hem federal hem de eyalet yasalarına uymalıdır.
- Kurumsal yapı (corporate structure): Doğru kurumsal yapıyı (işletme/şirket türü) seçmek esastır. Birçok uluslararası girişim, iş dostu yasaları, sağlam yasal korumaları ve risk sermayesi çekmedeki esnekliğiyle bilinen bir Delaware C-Şirketi’ni tercih etmektedir. Bir hukuk uzmanına danışmak, ihtiyaçlara en uygun yapının seçilmesine yardımcı olacaktır.
- Veri gizliliği ve güvenliği (data privacy and security): Veri gizliliğine ilişkin artan endişeler göz önüne alındığında, Kaliforniya Tüketici Gizlilik Yasası[1] (California Consumer Privacy Act) gibi düzenlemelere uyum zorunludur. Ürün sağlık ile ilgili teknolojilerle ilgiliyse, Sağlık Sigortası Taşınabilirlik ve Sorumluluk Yasası[2] (Health Insurance Portability and Accountability Act) gibi sektöre özgü yasalara da uyulmalıdır. Güçlü veri koruma önlemlerinin uygulanması, ABD’li müşterilerle güven oluşturacaktır.
- Fikri mülkiyet koruması (intellectual property protection): Fikri mülkiyeti güvence altına almak hayati önem taşır. ABD sağlam fikri mülkiyet korumaları sunar, ancak patent, ticari marka ve telif hakkı almak karmaşık olabilir. Fikri mülkiyet ABD Patent ve Ticari Marka Ofisi’ne[3] (United States Patent and Trademark Office) kaydedilmeli ve yeterli korumayı sağlamak için hukuk uzmanlarıyla işbirliği yapılmalıdır.
2. Derinlemesine Pazar Araştırması Yapmak
ABD pazarına girmek, yerel pazar dinamiklerinin derinlemesine anlaşılmasını gerektirir. ABD tek, tekdüze bir pazar değildir; iş başarısını etkileyen önemli bölgesel ve kültürel farklılıklar vardır.
- Tüketici tercihleri (consumer preferences): Başarılı olmak için ABD tüketici davranışları anlaşılmalıdır. İster bir teknoloji ürünü, ister bir hizmet veya bir uygulama sunulsun, ABD müşterilerinin performans, kullanıcı deneyimi ve müşteri hizmetleri açısından neye değer verdiğini bilmek çok önemlidir. Hız, kolaylık ve yenilik genellikle oldukça kıymetlidir.
- Rekabetçi manzara (competitive landscape): ABD, önde gelen teknoloji devlerine ev sahipliği yapıyor ve bu da rekabeti sertleştiriyor. Doğrudan rakipleri anlamak, pazar boşluklarını belirlemek ve ürünü stratejik olarak konumlandırmak için kapsamlı bir rekabet analizi yapılmalıdır. Rakipler ile ilgili müşteri geri bildirimleri, daha iyi çözümler sunulabilecek alanları da ortaya çıkaracaktır.
- Sanayi ekosistemi (industry ecosystem): ABD, Silikon Vadisi, Austin ve New York City gibi önemli teknoloji merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu bölgeler yatırımcılar, akıl hocaları ve endüstri uzmanlarıyla doludur. Yerel girişim hızlandırıcılarıyla etkileşim kurmak ve ağ oluşturma etkinliklerine katılmak değerli büyüme fırsatlarının kilidini açabilir.
3. Güçlü bir Giriş Stratejisi Geliştirmek
İyi tanımlanmış bir pazar giriş stratejisi, başarılı bir ABD genişlemesinin anahtarıdır. Stratejiyi oluştururken aşağıdaki bileşenler göz önünde bulundurulmalıdır:
- Hedef pazar segmentasyonu (target market segmentation): Hedef kitlesi belirlenmeli ve mesaj özelleştirilmelidir. İster işletmelere, ister tüketicilere veya sağlık veya eğitim gibi belirli sektörlere odaklanılsın, tekliften en çok faydalanma olasılığı olan pazar segmentini anlamak esastır.
- Satış ve pazarlama kanalları (sales and marketing channels): Hedef kitlesine ulaşmak için en iyi kanallar seçilmelidir. Sosyal medya, arama motoru optimizasyonu (search engine optimization-SEO) ve içerik pazarlaması da dâhil olmak üzere dijital pazarlama yaşamsal önem taşır. Ancak etkinliklere katılmak, ortaklıklar kurmak veya yerel dağıtımcılarla çalışmak gibi geleneksel yöntemler ihmal edilmemelidir.
- Ortaklıklar/İşbirliği ve ittifaklar (partnerships and alliances): ABD merkezli işletmelerle işbirliği yapmak giriş sürecini kolaylaştırabilir. Daha büyük şirketlerle stratejik ittifaklar, distribütörlerle ortaklık veya yerel satıcılarla işbirliği yapmak, başarılı olmak için gereken altyapıyı ve güvenilirliği sağlayabilir.
4. ABD Vergilendirme ve Yasal Uyum Gereksinimlerini Anlamak
ABD vergi yasaları karmaşık olabilir. Bu nedenle, maliyetli hatalardan kaçınmak için vergi yükümlülüklerini anlamak çok önemlidir.
- Federal ve eyalet vergileri (federal and state taxes): ABD federal bir vergi sistemi işletmektedir ancak her eyaletin kendi vergi yasaları vardır. Uluslararası girişimler hem federal hem de eyalet vergi düzenlemelerinde gezinmelidir. Teksas ve Florida gibi eyaletlerde gelir vergisi yoktur, Kaliforniya ve New York gibi diğerlerinde ise daha yüksek vergi oranları vardır.
- Satış vergisi (sales tax): Birçok ABD eyaleti, dijital ürünler ve yazılımlar dâhil olmak üzere mal ve hizmetlere satış vergisi uygular. Satış vergisinin nerede ve ne zaman uygulandığının anlaşıldığından ve eyaletlere özgü düzenlemelere uyulduğundan emin olunmalıdır.
- Vergi anlaşmaları (tax treaties): Menşe ülkeye bağlı olarak, ana ülke ile ABD arasındaki vergi anlaşmaları çifte vergilendirmeyi azaltabilir[4]. Yükümlülükleri en aza indirmek için uluslararası vergi yasalarına aşina bir vergi müşavirine danışılmalıdır.
5. Yerel Bir Ekip ve Ağ Oluşturmak
- Girişim büyüdükçe, operasyonları geliştirmek için yerel bir varlık oluşturmak hayati önem taşır.
- İşe alma ve istihdam düzenlemeleri (hiring and employment regulations): ABD istihdam sistemi karmaşıktır ve hem federal hem de eyaletlere özgü yasalara sahiptir. Ücretlerden sağlık hizmetlerine kadar, bu yasaları anlamak çalışanları işe almak ve yönetmek için kritik öneme haizdir. İşe alma sürecini kolaylaştırmak için bir insan kaynakları danışmanıyla işbirliği yapılmalı veya Kayıtlı İşveren (Employer of Record) hizmeti kullanılmalıdır.
- Ağ kurma (networking): ABD teknoloji ekosisteminde bağlantılar kurmak değerli anlama kapasiteleri ve fırsatlar sağlar. Ağ kurma etkinliklerine, sektöre özgü organizasyonlara ve ilgili konferanslara ve ticaret fuarlarına katılmak gerekir.
6. Finansman Fırsatlarını Göz Önünde Bulundurmak
ABD, uluslararası teknoloji girişimleri için çeşitli finansman seçenekleri sunar. Bunları anlamak, büyüme için gerekli sermayenin güvence altına alınmasına yardımcı olabilir.
- Girişim sermayesi (venture capital): ABD, küresel olarak en büyük girişim sermayesi pazarlarından birine sahiptir. Birçok girişim sermayesi firması aktif olarak yenilikçi teknoloji girişimleri aramaktadır. Finansman sağlama şansını artırmak için iş modeline ve büyüme aşamasına uyan girişim sermayesi firmaları araştırılmalıdır.
- Devlet hibeleri ve teşvikleri (government grants and incentives): Küçük İşletme Yenilik Araştırması[5] (Small Business Innovation Research) girişimi gibi ABD hükümet programları, özellikle Ar-Ge veya yeni teknolojiler alanında faaliyet gösteren teknoloji şirketlerine hibeler ve teşvikler sunar. Ek finansman kaynaklarını açmak için bu programlar keşfedilmelidir.
7. Pazar Uyum Planı
Son olarak, başarılı pazar girişi esneklik gerektirir. Ürünler, hizmetler veya pazarlama stratejileri yerel tercihleri, uyum koşullarını ve lojistik ihtiyaçları karşılayacak şekilde uyarlamaya hazır olunmalıdır.
Sonuç
ABD pazarına açılmak, uluslararası teknoloji girişimleri için heyecan verici ve kârlı fırsatlar sunar. Ancak, dikkatli planlama ve uygulama gerektirir. Yasal yükümlülükleri anlayarak, kapsamlı pazar araştırması yaparak ve stratejileri yerel dinamiklere uyarlayarak, ABD’de bir işletme başarıyla kurulabilir.
[1]<https://iapp.org/resources/topics/ccpa-and-cpra/>.
[2]<https://www.cdc.gov/phlp/php/resources/health-insurance-portability-and-accountability-act-of-1996-hipaa.html>.
[3]<https://www.uspto.gov/>.
[4]<https://www.irs.gov/businesses/international-businesses/united-states-income-tax-treaties-a-to-z>.
[5]<https://www.sbir.gov/>.
1966 yılında, Gence-Borçalı yöresinden göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak Ardahan/Çıldır’da doğdu [merhume Anası (1947-10 Temmuz 2023) Erzurum/Aşkale; merhum Babası ise Ardahan/Çıldır yöresindendir]. 1984 yılında yapılan sınavda Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü kazandı. 1985 yılında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümüne yatay geçiş yaptı ve 1988’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye bölümünü birincilikle, Fakülteyi ise 11’inci olarak bitirdi.
1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Denver şehrinde yer alan ‘Spring International Language Center’da; 65’inci dönem müdavimi olarak 2008-2009 döneminde Milli Güvenlik Akademisi’nde (MGA) eğitim gördü ve MGA’dan dereceyle mezun oldu. MGA eğitimi esnasında ‘Sınır Aşan Sular Meselesi’, ‘Petrol Sorunu’ gibi önemli başlıklarda bilimsel çalışmalar yaptı.
Türkiye’de Yatırımların ve İstihdamın Durumu ve Mevcut Ortamın İyileştirilmesine İlişkin Öneriler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü);
Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yaşanan Sorunlar ve Alınması Gereken Önlemler (Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü, Sevinç Akbulak ile birlikte);
Kayıp Yıllar: Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (Bankalar Yeminli Murakıpları Vakfı Eser Yarışması, Övgüye Değer Ödülü, Emre Kavaklı ve Ayça Tokmak ile birlikte);
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler (Sevinç Akbulak ile birlikte) ve Türkiye’de Reel ve Mali Sektör: Genel Durum, Sorunlar ve Öneriler (Sevinç Akbulak ile birlikte) başlıklı kitapları yayımlanmıştır.
Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı Esasları ve Yedek Akçeler (Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal TEKİNALP’e Armağan, Cilt I; 2003), Anonim Şirketlerin Halka Açılması (Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri Serisi II; 2004) ile Prof. Dr. Saim ÜSTÜNDAĞ’a Vefa Andacı (2020), Cilt II, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler (2021), Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II (2021), Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler (2021), Ticari İşletme Hukuku Fasikülü (2022), Ticari Mevzuat Notları (2022), Bilimsel Araştırmalar (2022), Hukuki İncelemeler (2023), Prof. Dr. Saim Üstündağ Adına Seçme Yazılar (2024), Hukuka Giriş (2024) başlıklı kitapların bazı bölümlerinin de yazarıdır.
1992 yılından beri Türkiye’de yayımlanan otuza yakın Dergi, Gazete ve Blog’da 2 bin 500’ü aşan Telif Makale ve Telif Yazı ile tamamı İngilizceden olmak üzere Türkçe Derleme ve Türkçe Çevirisi yayımlanmıştır.
1988 yılında intisap ettiği Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) uzman yardımcısı, uzman (yeterlik sınavı üçüncüsü), başuzman, daire başkanı ve başkanlık danışmanı; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı GSM 1800 Lisansları Değerleme Komisyonunda üye olarak görev yapmış, ayrıca Vergi Konseyi’nin bazı alt çalışma gruplarında (Menkul Sermaye İratları ve Değer Artış Kazançları; Kayıt Dışı Ekonomi; Özkaynakların Güçlendirilmesi) yer almış olup; halen başuzman unvanıyla SPK’da çalışmaktadır.
Hayatı dosdoğru yaşamak ve çalışkanlık vazgeçilmez ilkeleridir. Ülkesi ‘Türkiye Cumhuriyeti’ her şeyin üstündedir.