Bu çalışmada,“Basın Özgürlüğü”, “Basında Özdenetim “ ve “ Türkiye’deki ÖzdenetimMekanizmalarının Uygulamalarına İlişkin Hukuki Eksiklikler” ana bölümlerine yer verilmiştir. Eserde elealınan başlıca konular; kavram olarak basın özgürlüğü, tarihsel süreç içindehukuki kaynaklarda basın özgürlüğü, basın özgürlüğü için yapılan mücadeledekarşılaşılan engeller, dünyadaki özdenetim uygulamaları ve Türkiye’dekiözdenetim uygulamalarıdır.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
İÇİNDEKİLER VII
KISALTMALAR LİSTESİ XI
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
1.1.Genel Olarak Basın Özgürlüğü 7
1.2.Kavram Olarak Basın Özgürlüğü 9
1.3.Tarihsel Süreç İçinde Hukuki Kaynaklarda Basın Özgürlüğü 12
1.3.1. Batı’da Basın Özgürlüğü İle İlgili Tarihsel Süreç 12
1.3.1.1. İngiltere’deki Gelişim 12
1.3.1.2. Fransa’daki Gelişim 14
1.3.1.3. ABD’deki Gelişim 15
1.3.2. Türkiye’de Basın Özgürlüğü İle İlgili Tarihsel Süreç 18
1.4.Günümüzdeki Hukuki Kaynaklarda Basın Özgürlüğüne Genel Bakış 25
1.5.Basın Özgürlüğü İçin Yapılan Mücadelede Karşılaşılan Engeller 27
1.5.1. Ekonomik Engeller 27
1.5.1.1. Ekonomik Engellere Genel Bakış 27
1.5.1.2. Ekonomik Engellerin Basın Uygulamalarına Yansımaları 30
1.5.1.3. Ekonomik Engellerin Türkiye’deki Basın Uygulamalarına Yansımaları 36
1.5.2. Yasal Engeller 38
1.5.2.1. Anayasa ve Mevzuat Açısından Yasal Engeller 41
1.5.2.1.1. Kamu Hukuku Açısından 43
1.5.2.1.2. Özel Hukuk Açısından 56
1.5.2.2. İçtihatlardaki Yasal Engeller 60
1.5.3. Siyasal İktidar Engelleri 80
1.5.4 Toplumsal Kültür Engelleri 85
İKİNCİ BÖLÜM
BASINDA ÖZDENETİM
2.1. Kavram Olarak Özdenetim 89
2.2. Özdenetimin İşlevi ve Basın Özgürlüğü ile İlişkisi 92
2.3. Dünyadaki Özdenetim Uygulamaları 94
2.3.1. İsveç 95
2.3.2. İngiltere 99
2.3.3. ABD 107
2.3.4.Bazı Diğer Ülkelere Genel Bakış 111
2.4.Türkiye’deki Özdenetim Uygulamaları 117
2.4.1.Cumhuriyet Öncesi Dönem 118
2.4.2 Cumhuriyet Sonrası Dönem 118
2.4.2.1. Basın Birliği 119
2.4.2.2. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 120
2.4.2.3. Basın Şeref Divanı 121
2.4.2.4. Basın Konseyi 123
2.4.2.5. Medya Etik Konseyi 128
2.4.2.6.Basın Ombudsmanlığı (Okur Temsilciliği) 130
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DEKİ ÖZDENETİM MEKANİZMALARININ UYGULAMALARINA
İLİŞKİN HUKUKİ EKSİKLİKLER
3.1.Soyut Norm Denetimi Hakkının Olmaması 136
3.2.Topluluk Davası Açılmaması 137
3.3.Ceza Davalarına Müdahil Olmanın ve Somut Norm Denetimlerinin Etkinleştirilmesi 138
3.4. Gazetecilerin Mesleki Faaliyetlerinden Kaynaklanan Suç İsnatlarının “Suç”
Vasfından Çıkartılıp Sadece Özel Hukuk Alanında Ele Alınması veya CMK’daki
Uzlaştırma Müessesi Kapsamına Dahil Edilmesi 139
3.5. Basın İle İlgili Özel Hukuk Uyuşmazlıklarında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm
(ADR) Yöntemlerinin Etkin Olarak Kullanılamaması 141
3.5.1. Kavram Olarak ADR ve Tarihsel Süreçteki Gelişimi 142
3.5.2. Basın İle İlgili Meselelerde ADR Yöntemlerinin Uygulanması 147
3.5.2.1 Arabuluculuk Müessesine Genel Bir Bakış 148
3.5.2.2. Tahkim Müessesine Genel Bir Bakış 152
3.5.2.3. Sigorta Tahkim Müessesine Genel Bir Bakış 154
3.5.2.4 ADR Yöntemlerinin Kullanılması Meselesi ve Bir Model Önerisi 159
SONUÇ 173
KAYNAKÇA 179
EKLER: 193
EK-1 : 5684 S. SİGORTCILIK KANUNU 30. MADDE 193
EK-2: Sigortacılıkta Tahkim’e İlişkin Yönetmelik 198
EK-3 : SİGORTA TAHKİM USUL ve SİGORTA HAKEMLİĞİNE İLİŞKİN TEBLİĞ 214
EK-4: 6325 S. HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU 217
EK-5: HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK YÖNETMELİĞİ 230