Yazar |
:
Dr. Av. Ahmet Karayazgan
|
Basım Tarihi |
:
Kasım
2020 |
Sayfa Sayısı |
: 311 |
Kağıt Türü |
: 1. Hamur |
Kapak Türü |
: Karton |
Basım Yeri |
: İstanbul |
ISBN |
: 978-605-315-884-4 |
ISBN (Online) |
: 978-605-315-885-1 |
Boyut |
: 16*23 |
Dili |
: Türkçe |
Dijitalleşme ve teknolojinin hayatın her alanına sirayet ettiği bir çağda yaşıyoruz. Bu durum yeni kolaylık ve olumlu gelişmeleri beraberinde getirirken, yeni tehlike ve daha önce bilinmedik sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda ortaya çıkan tehlikelerden birisi, siber risklerdir. Peki, siber tehlike nedir? Böyle bir tehlikenin ne olduğu ve bize yakınlığı konusunda ne derece farkındayız? Şirketlerin ve fert olarak bizlerin siber riskler karşısında durumu nedir? Sigorta sektörü olarak, siber risklere karşı bakış ve yaklaşım ne olmalı, neler yapılmalıdır? Geleneksel sigortalardaki korumanın, siber riskler karşısında durumu nedir? Siber risklere yönelik olarak, özel bir sigorta ürünü var mıdır? Siber sigortanın kapsam, sınır ve şartları nelerdir, nelere dikkat edilmelidir? Siber sigortalar dair reasürans piyasasının durumu ve reasürans sözleşmesinin hüküm ve şartları nedir? Tüm bu sözleşmelerin, Türk Hukuku karşısında durumu nedir?
Bu çalışma ile, tüm bu sorular dahil bir çok ilave husus araştırılarak ortaya konulmaya ve cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Bu şekliyle, sigorta sektöründe yer alan konuyla ilgili birçok aktörün yönetici, yetkili ve çalışanları kadar, bu konuyla ilgilenen hukuk profesyonelleri ve akademik çalışma yapan kişilere, böyle önemli bir konunun derli toplu bir şekilde Türk Hukuku ve uygulaması süzgecinden geçirilmek suretiyle bir çok yönüyle sunulması amaçlanmıştır. Bu amacın gerçekleşmesi dilek ve ümidiyle....”
İÇİNDEKİLER
KİTAP HAKKINDA III
ÖNSÖZ VII
BÖLÜM I
SİGORTA SEKTÖRÜNDE SİBER RİSK- SİBER SİGORTA
1. SİBER RİSKLER 3
1.1. Siber Risk Kavramı 3
1.2. Siber Risk Türleri 7
2. SİBER SUÇLARA DAİR MEVZUAT DÜZENLEME VE GELİŞMELERİ 9
2.1. Uluslararası Mevzuat 10
2.2. Türk Mevzuatı 15
2.2.1. Yasal Düzenlemeler 15
2.2.2. İlgili Dökümanlar 19
2.2.3. Ulusal Siber Güvenlik Stratejileri ve Eylem Planları / National
Cyber Security Strategies and Action Plans 19
3. SİGORTA SEKTÖRÜNDE SİBER RİSKLER 20
3.1. Sigorta Faaliyeti Alanında Siber Risk 20
3.2. Siber Risklere Karşı Alınması Gereken Tedbir ve Önlemler 25
4. SİBER RİSK SİGORTASI 28
4.1. Siber Sigorta Tanımı 28
4.2. Siber Risk Sigortasının Gelişimi 28
4.3. Siber Sigorta Piyasasının Önündeki Güçlükler 32
4.4. Siber Sigortanın Dahil Olacağı Sigorta Branşı 41
4.5. Siber Sigorta Sözleşmesine Uygulanacak Kanun Hükümleri 41
4.6. Siber Sigortaya Uygulanacak Genel Şart Meselesi 42
4.7. Geleneksel Sigortaların Siber Riskler Karşısındaki Durumu 43
4.8. Siber Sigorta Teminatları 45
4.8.1. Genel Olarak 45
4.8.2. Siber Sigorta Teminat Kapsamını Etkileyen Hususlar 49
4.8.3 İstisnalar 51
5. SİGORTA SEKTÖRÜNDE SİBER RİSK VE SİBER SİGORTAYA
DAİR ÖNERİLER 58
5.1 Sigorta Sektöründe Siber Riskleri Azaltmak Üzere Yapılabilecekler 58
5.2. Siber Sigortasını Desteklemek Üzere Sektör Tarafından Yapılabilecekler 59
6. SİBER SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN YAPILMASI SÜRECİNDE
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 61
6.1. Sigorta Şirketleri Açısından 61
6.2. Sigorta Ettirenler Açısından 64
7. HUKUKİ AÇINDAN SORUN TEŞKİL EDEBİLECEK MUHTEMEL KONULAR 69
SONUÇ 71
Tablo 1. Organizasyonların siber risklere karşı durumu 74
Tablo 2. Siber risklerin sınıflandırılması 75
Tablo 3. Siber risklere bağlı farklı kayıp kategorileri 76
Tablo 4. OECD Raporu- Yaygın görülen siber riskler ve kayıplar 77
Tablo 5. Siber sigorta piyasasına göre kayıp kategorileri 78
Tablo 6. Organizasyonların siber güvenlik güçlük yaşama nedenleri 79
Tablo 7. Siber sigortanın satışında güçlük yaratan konular 80
Tablo 8A. Siber risklere dair kayıpların, geleneksel sigorta türleri ve
teminatları karşısındaki durumu 81
Tablo 8B. Siber risklere dair kayıpların, geleneksel sigorta türleri ve
teminatları karşısındaki durumu 82
Tablo 9. Siber Sigortası Teminat Tanımları ve Kapsamı 83
Tablo 10. En Sık Karşılaşılan Siber Sigorta 86
Tablo 11. En Çok Aranılan Siber Teminatları 88
KISALTMALAR 89
KAYNAKÇA 90
BÖLÜM II
HUKUKİ YÖNÜYLE SİBER SİGORTA VE SESSİZ SİBER TEMİNATININ ÇALIŞMA ESASLARI
GİRİŞ 96
1. GELENEKSEL SİGORTALARDA “SESSİZ SİBER” TEMİNATI 98
1.1.Geleneksel Sigortaların Siber Riskler Karşısındaki Durumu – “Sessiz Siber” 98
1.2. Geleneksel Sigortalar İçin “Sessiz Siber” Risk Tehlikesine Karşı
Geliştirilen İstisna Klozları 99
1.2.1. Siber Risklere Dair Sıklıkla Karşılaşılan Model İstisna Klozları 100
1.2.2. Geleneksel Sigortalarda İstisna Klozlarına Dair Son Gelişmeler 103
1.2.3. Geleneksel Sigorta Türlerinde Karşılaşılan İstisna Klozları 109
2. TEK BAŞINA SİBER RİSKLER İÇİN VERİLEN SİGORTALAR –
SİBER SİGORTA 113
2.1. Siber Sigortada Taraflar 113
2.1.1. Genel Olarak 113
2.1.2. Sigorta Ettiren/Sigortalının Bağlı Ortaklıklarının Durumu 114
2.2. Sigortanın Konusu ve Kapsamı 116
2.2.1. Sigortanın Konusu 116
2.2.2. Sigortanın Kapsamı 118
3. SİBER SİGORTAYA DAİR ÖNEMLİ KAVRAM VE HUSUSLAR 134
3.1. Sigortalı Olay (Insured Event) 134
3.2. Talebin Poliçe Süresi İçinde Gelmesi – “Talep Esası” (“Claims Made”) 135
3.3. Geçmişe Yürürlük Tarihi (“Retroaktive Date”) 136
3.4. Keşfetme (“Discovery”) 136
3.5. Uzatılmış Bildirim Süresi (“Extended Reporting Date”) 137
3.6. Sigorta Limiti, Alt-Limit ve Muafiyetler 137
3.7. Poliçe Teminatının Geçerliliği Öngörülen Ön Şartlar 138
3.8. Yaptırım Klozları (Sanction / OFAC Clauses) 139
3.9. Sigortanın Geçerli Olacağı Coğrafi Alan 139
4. SİBER SİGORTANIN TABİ OLACAĞI GENEL ŞARTLAR MESELESİ 139
5. SİGORTA TEMİNATI KAPSAMI DIŞINDA KALAN HALLER 141
5.1. Önceden Bilinen Olay/Koşullar İstisnası 142
5.2. Zarar Doğuran Eylemler (Wrongful Acts) İçin Geçmişe Yürürlük
Tarihi (Retroactive Date) İstisnası 143
5.3. Makul Önlemler ve Güvenlik Yazılım Güncellemesindeki İhmal İstisnası 143
5.4. Suç Teşkil Eden veya Kötü Niyetli veya Kasıtlı Fiilller İstisnası 144
5.5. Sosyal Mühendislik (Social Engineering) İstisnası 144
5.6. Sözleşmesel Sorumluluk İstisnası 145
5.7. İş Durmasına Özgü Getirilen İstisnalar 146
6. HASAR SÜRECİ VE YÖNETİMİ 147
6.1. Olaya Müdahale ve Bildirim Planı (Incident Response and Notification Plan) 147
6.2. Olay Bildirimi 148
6.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde, Sigorta Ettiren/Sigortalının
Yükümlülükleri 148
6.3.1. Hasar Bildirimi 148
6.3.2. Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü 151
6.3.3. Sigortalı değilmişçesine gerekli tüm tedbir ve önlemleri alma yükümü 151
6.3.4. Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü 152
6.4. Rizikonun gerçekleşmesi sonrasında ortaya çıkan, önceki bildirim
yükümlülük ihlallerinin etkisi 153
6.5. Hasar İncelemesi 154
6.6. Hasarın Tayin ve Tespiti 156
6.6.1. Hasar ve Kaybın Tanımı 156
6.6.2. Hasarın Hesaplanması 159
6.6.3. Hasarın Makul ve Adil Bir Şekilde Dağılımının Tespiti 163
6.7. Sigortacının Giderleri Karşılama, Avans ve Tazminatı Ödeme Borcu 163
7. SİGORTALININ DİĞER ÖNEMLİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 166
7.1. Prim Ödeme Borcu ve Sorumluluğun Başlaması 166
7.2. Sigortalının Sigorta Konusunu Muhafaza Yükümü 166
8. HALEFİYET VE RÜCU 167
SONUÇ 168
EK1 - IUA Klozları 170
EK1A - JS 20109- 006 Limited Cyber Coverage Clause (Targeted
Cyber Attack Write-Back) 170
EK1B - JS 2019- 005 Cyber Exclusion Clause (Targeted Cyber Attack
Write-Back) 171
EK1C - JS2018-001 Cyber Attack Exclusion Clause and Write-Back 172
EK2 - IMIA Exclusion Clauses 173
EK2A - Endorsement – IMIA Advanced Cyber Exclusion 2018 [Uzun
Versiyon] 173
EK2 B - Endorsement – IMIA Cyber Exclusion 2018 (short version) [Kısa Versiyon] 178
EK3 - LMA Exclusion Clauses 182
EK3A - LMA5400 – Property D&F Cyber Endorsement PROPERTY
CYBER AND DATA ENDORSEMENT 182
EK3B - LMA5401 – Property D&F Cyber Exclusion PROPERTY
CYBER AND DATA EXCLUSION 184
EK3C - LMA5402 – Marine Cyber Exclusion MARINE CYBER
EXCLUSION 186
EK3D - LMA5403 – Marine Cyber Endorsement MARINE CYBER
ENDORSEMENT 187
EK4 - CYBER LOSS ABSOLUTE EXCLUSION CLAUSE 188
EK5 - CYBER LOSS LIMITED EXCLUSION CLAUSE 189
KISALTMALAR 190
KAYNAKÇA 191
BÖLÜM III
HUKUKİ YÖNÜYLE SİBER RİSKİN REASÜRANSI
GİRİŞ 194
1. TÜRK REASÜRANS PİYASASI VE MEVZUATI HAKKINDA 197
1.1. Türk Reasürans Piyasası 197
1.2. Reasürans Faaliyeti Hukuku 200
1.3. Reasürans Sözleşmesi Hukuku 201
2. SİBER RİSKLERDE REASÜRANSIN ANLAMI VE UYGULAMASI 202
2.1. Genel Olarak 202
2.2. Reasürans Noktasında Güç Birliği: Siber Risk Havuzları 203
2.3. Siber Risk Piyasasında, Reasüransa Alternatif Bir Transfer Şekli:
Sigorta Bağlantılı Menkul Kıymetler 205
2.4. Siber Risk Reasürans Yazımında Önemli Hususlar 207
2.4.1. Reasürörün Yetkinliği 207
2.4.2. Siber Riskin Mahiyeti 207
2.4.3. Sedan / Sigortacının Nitelikleri 208
2.4.4. Sigortalının Nitelikleri 209
2.5. Siber Risk Modellemesinde Yaşanan Sorunlar 209
3. REASÜRANS TÜRLERİ VE SİBER RİSK 210
3.1. Genel Olarak 210
3.1.1. Trete ve İhtiyari (Fakültatif) Reasürans Sözleşmeleri 210
3.1.2. Temel Reasürans Türlerinin Dayandırılabileceği Esaslar 212
3.1.3. Siber Risk Özelinde Reasürans Türleri 213
4. SİBER RİSK REASÜRANS SÖZLEŞMESİNİN ÇALIŞMA USUL
VE ESASLARI 214
4.1. Reasürans Sözleşme İçeriği 215
4.2 Reasürans Sözleşmesinde Taraflar 216
4.2.1 Genel Olarak 216
4.2.2 Reasürans Sürecinde, Brokerler 217
4.2.3. Sigorta Sözleşmesindeki Tarafların Reasürans Karşısında Durumu 218
4.3. Reasürans ile Sigorta Sözleşme İlişkisi 220
4.4. Reasürans Sözleşmesinde Hasar Süreci 222
4.4.1 Reasürörün Hasar Sürecine Katılımı- Hasar Kontrol ve Hasar İş
birliği Klozları 222
4.4.2 Hasar Başvurusu 224
4.4.3 Neden Sonuç İlişkisi / İlliyet (Causation of Loss), Olay (Event) ve
Vuku Bulma (Occurence) 225
4.4.4. Reasürörün, Sedanın Hasar Ödemesini Karşılama Borcu 226
4.4.5 Reasürörün Hasarı Reddetmesi 231
4.5. Reasürans Primi ve Ödemesi 231
4.6. Mutabakat 234
4.7. Reasürörün İnceleme Hakkı 234
4.8. Halefiyet 235
4.9. Yetkili Hukuk 237
4.10. Yargı Yetkisi 247
4.11. Arabuluculuk (Mediation) ve Tahkim (Arbitration) 252
4.12. Reasürans Sözleşmesinin Sona Ermesi 257
4.12.1. Sözleşme Süresi 257
4.12.2. Sözleşmedeki Limitlerin Tükenmesi 258
4.12.3. Fesih Hakkının Kullanılması 259
4.12.4. Haklı Sebeple Fesih Durumları 259
4.12.5. Sözleşmenin Sona Ermesi Halinde, Sözleşmenin Tasfiye Edilmesi 261
4.13. Yaptırım Klozu (Sanction / OFAC Clause) 262
SONUÇ 263
EK1- Sigorta Bağlantılı Menkul Kıymetler (Insurance Linked Securities – ILS) 266
EK2 - Tahmini şirket piyasa paylarına göre temin edilen reasürans türü (2019) 267
EK3- Örnek Sözleşme - Trete Bölüşmeli Reasürans Sözleşmesi 268
EK4- Örnek Sözleşme – Orantılı İhtiyari Reasürans Sözleşmesi 282
EK5- Claims Control Clause 288
EK6- Roma I Tüzüğü 3 ve 4. Madde Metinleri 289
EK7- Roma II Tüzüğü 12, 19 ve 20 Madde Metinleri 291
EK8- Sanction Limitation And Exclusion Clause 292
KISALTMALAR 293
KAYNAKÇA 294