“Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir” tanımı, Cumhuriyetin üç Anayasasının ortak paydasıdır. Bu ortak paydalarda karşın, Cumhuriyetin niteliklerini öngören madde 2 ise, her üç Anayasa’da farklılaşmaktadır:
-Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ve Değişiklikleri: “Türkiye Devletinin dini, din-i İslamdır.” (Bu tanım, 10 Nisan 1928 Değişikliği ile maddeden çıkarıldı). 5 Şubat 1937 Değişikliği ile şu tanım öngörüldü: “Türkiye Devleti, Cumhuriyetçi, Milliyetçi, halkçı, Devletçi, Laik Ve İnkılapçıdır.” (md.2).
1961 Anayasası: “Türkiye Cumhuriyeti, insan haklarına ve Başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan,milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.” (md.2).
1982 Anayasası: Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir” (md.2).
Anayasa Armağanı, Cumhuriyetin Niteliklerine ilişkin olup, sırasıyla 1937’de, 1961’de ve 1982’de yazılan 2. Maddelerin ortak paydalarını eksen almaktadır. Bu çerçevede, insan hakları, hak ve özgürlükler, laiklik, hukuk devleti, sosyal devlet, milliyetçilik ve yurttaşlık, bilimsel olarak üç açıdan inceleme konusu yapılmaktadır: anayasal ve yasal düzenlemeler, yargı kararları ve uygulama.
Cumhuriyet’in ilk yüzyılına veya yakınına tanıklık eden fikir insanları ile yapılan söyleşiler ise, ortak yapı zenginlik katmaktadır.
İlk yüzyılın kazanımlarını yansıtan Armağan’ın, 2. Yüzyılda “insan haklarına dayanan laik ve demokratik Cumhuriyet” evrimine katkıda bulunması dileğiyle.